168
Tìm hiểu phong tục Việt Nam qua Nếp cũ gia đình và Lễ - Tết – Hội hè
Tác giả: Toan Ánh – Nhà xuất bản Trẻ
Lễ cúng, tại đình, chùa, cầu, quán tổ chức có qui mô hơn, có khi cũng đặt
đàn làm chay như lễ Kỳ An lúc cuối xuân đầu hạ. ở những nơi này, cháo được
múc ra những bồ đài lá mít cắm ở hai bên đường trước lễ đài. Đồ mã cùng
trái cây và đồ lễ cũng nhiều hơn. Riêng về cháo, ngoài những bồ đài lá mít,
còn cả một nồi cháo lớn. Khi cúng lễ xong, những người nghèo đem liễn tới
xin cháo, các mục đồng và trẻ con xô nhau vào cướp những hoa quả bánh
trái, tục gọi là CƯỚP CHÁO. Những vàng mã được đem hóa, và có khi có sự
tụng kinh để cầu siêu độ cho những vong hồn vô thừa tự.
Ngày nay tại một số nơi, mỗi năm Tết Trung Nguyên tới, dân làng thường
góp nhau chung tiền làm lễ cúng cô hồn...
o
Tục đốt mã
Tục đốt mã tự bên Trung Hoa truyền sang ta. Nguyên đời xưa dùng đồ bạch
ngọc để cúng tế. Đời sau, vì bạch ngọc đắt và hiếm, người ta dùng tiền để
thế cho bạch ngọc. Những tiền này mỗi khi cúng xong đều bỏ đi, rất phí tổn.
Trước sự phí phạm này, vua Huyền Tôn nhà Đường, ra lệnh dùng tiền giấy
thay cho tiền thật, những thoi vàng, thoi bạc giấy được cúng tế cho vàng bạc
thật, và những hình đồng tiền vẽ trên giấy được cúng thay cho tiền quan.
Đến đời vua Đường Thế Tôn, quan Từ tế sứ, lo việc Tế tự là Vương Dữ, đã
cho cúng toàn tiền giấy rồi đốt đi.
Về sau, thêm tục cúng quần áo mũ và đồ dùng bằng giấy, từ đời Ngũ Đại.
Người Trung Hoa xưa còn có tục dùng chiếc giường Vu Lan bằng tre, ba
chân, có treo đồ mã, tiền mã cúng trong dịp Trung Nguyên rồi đốt đi.
Ta theo ảnh hưởng đó, cũng có tục đốt mã. Ngày nay hầu như không còn.
Phần IX: TẾT TRUNG THU
(Rằm tháng Tám)
Hàng năm Tết Trung Thu đến với chúng ta vào rằm tháng Tám âm lịch.
Ngay từ đầu tháng, Tết đã được sửa soạn với những cỗ đèn muôn màu sắc,
muôn hình thù, với những bánh dẻo, bánh nướng mà ta gọi gồm là bánh
trung thu, với những đồ chơi của trẻ em muôn hình vạn trạng, trong số đó
