57
Thực hiện ebook:
HỌC THUẬT PHƯƠNG ĐÔNG
www.hocthuatphuongdong.vn
dựng cho con cái. Trong công việc gây dựng con cái phải kể từ lúc bắt đầu
cho đến khi con đã lớn khôn, qua thời kỳ trứng nước đến khi dựng vợ gả
chồng cho con, bố mẹ mới tự coi là bổn phận của mình đã đầy đủ.
Theo luật pháp ngày nay, con cái đến 18 tuổi là coi như thành nhân và
phải chịu trách nhiệm về những hành động của mình, nhưng đối với bố mẹ,
người con dù bao nhiêu tuổi cũng vẫn như còn bé nhỏ, và bố mẹ lúc nào
cũng theo dõi các con để giúp đỡ hoặc chỉ bảo, tuy rằng có nhiều người con
tự cho là khôn ngoan hơn bố mẹ.
Áo chẳng qua đầu, các cụ thường nói vậy để chứng tỏ rằng con cái dù sao
cũng không qua khỏi sự khôn ngoan của bố mẹ, và trứng có bao giờ khôn
hơn vịt.
Nuôi con, con bắt đầu khôn lớn, bố mẹ đã nghĩ đến tương lai của con và
phải lo cho con ngay từ tấm bé. Sự lo lắng tương lai cho các con tùy theo
hoàn cảnh của cha mẹ, và chính hoàn cảnh và địa vị của cha mẹ đã hướng
dẫn cha mẹ trong việc gây dựng cho các con.
Bố mẹ giàu có, con cái có thể được theo đuổi bút nghiên cho đến lúc
thành tài; bố mẹ kém sung túc hơn con cái cũng được đi học, ăn mày dăm
ba chữ của thánh hiền rồi hoặc ở nhà lo việc nhà, hoặc phá ngang đi kiếm
ăn bằng chữ nghĩa, hoặc bỏ học chữ đi học nghề; bố mẹ nghèo quá không
lo được giấy bút cho con đi học, con cái đành chịu cảnh dốt nát, nhưng không
phải vì vậy mà bố mẹ không tính đến ngày mai của các con, bố mẹ hướng
dẫn cho con đi học nghề hoặc tìm chỗ gửi gấm cho con tập làm ăn, hoặc
cùng lắm thì con cái mới phải đi chăn trâu ở đợ, nhưng trong hoàn cảnh này
bố mẹ không khỏi đau lòng.
I. VIỆC HỌC HÀNH
Dân ta trọng chữ nghĩa nên bậc làm bố mẹ ai cũng muốn cho con được
cắp sách đi học, may ra thì mai sau được võng tía võng đào, dù không may
kém cỏi thì khỏi mang tiếng là đồ dốt đặc cán mai. Ta thường nói đi học để
thông văn tự và viết ba chữ ký để chỉ những người học hành dở dang, không
đỗ đạt gì cũng không đủ giỏi giang để làm thầy đồ thầy đạc, nhưng cũng
đọc thông được những bức văn tự bán nhà bán ruộng, tậu trâu tậu bò, biết
ký tên mình khi cần đến.