90
Tìm hiểu phong tục Việt Nam qua Nếp cũ gia đình và Lễ - Tết – Hội hè
Tác giả: Toan Ánh – Nhà xuất bản Trẻ
sùng kính của con cái, sự nghiệp của ông cha và sự mong mỏi cầu muốn của
chủ nhân để theo gương các người về trước.
Đằng trước nhà khách, nhiều nhà còn có hòn non bộ. Hòn non bộ đặt
trong bể cạn với những cảnh giúp cho chủ nhân tìm thấy sự thư thái trong
tâm hồn, vì ở đây là tất cả cái gì nhẹ nhàng, êm ái, thanh tao và dịu dàng...
Việc trang trí nhà cửa ngụ rất nhiều ý nghĩa vừa về tôn giáo, vừa về đạo
đức. Thực ra đây cũng là một nghệ thuật, mà tất cả các nghệ thuật phương
Đông bao giờ cũng có tính cách tượng trưng.
Ba chữ đại tự trên một bức hoành phi nói lên cả quá khứ của một chi họ,
đọc một đôi câu đối ta có thể thấy cả công trạng của một người đã khuất
trong gia đình với các đức tính cao quý:
Tiên tổ phương danh lưu quốc sử Tử tôn tích học kế gia phong.
Lược dịch:
Tiên tổ danh thơm ghi sử nước,
Cháu con tích học nối cơ nhà.
Một cảnh chùa trên hòn non bộ, không phải đây chỉ là một ngôi chùa
không vô tri vô giác. Nhưng ngôi chùa này đã gợi cho ta nghĩ tới sự thư thái
trong tâm hồn của những người sống nơi am thanh cảnh vắng, cho ta phải
tưởng tượng ra tiếng chuông chùa văng vẳng, ra cảnh chiều hôm bảng lảng,
cho ta phải nhớ lại tiếng tụng kinh gõ mõ đều đều của các vị hòa thượng ở
một ngôi chùa nơi thâm sơn cùng cốc... một ngư ông ngồi câu cá bên bờ
suối cũng không phải chỉ là một sinh hoạt tầm thường khi thấy cảnh đó ta
phải nghĩ tới sự tiêu khiển của một kẻ đợi thời, ta phải nhớ lại sự tích của
Khương Tử Nha ngồi câu trên bờ sông Vị ở Tây Kỳ, rồi sau này đã điều khiển
tám trăm trấn chư hầu lật đổ vua Trụ của nhà Thương...
Sự trang trí nhà cửa lối xưa nay vẫn còn tồn tại ở phần lớn các gia đình Việt
Nam, nhưng cũng có nhiều người bắt chước phương Tây để trang hoàng nhà
cửa của mình.