21
Thực hiện ebook:
Học thuật Phương Đông
www.hocthuatphuongdong.vn
TÔN GIÁO
Nói về tôn giáo Việt Nam, nhiều người ngoại quốc cho là một vấn đề phức
tạp, phức tạp vì sự đụng chạm giữa nhiều tôn giáo, mà cũng phức tạp vì rất
khó phân biệt một cương giới giữa các đạo giáo nơi đây.
Linh mục L.cadière, trong cuốn “croyances et Pratiques Religieuses des
Annamites” đã cho rằng “thật là một việc vừa khó khăn, vừa tế nhị để làm tỏ
rõ về tôn giáo việt Nam trong toàn diện. Khó, vì đề tài khó, tế nhị vì nhiều điểm
còn mập mờ”. Ông lại cho là tại Việt nam có một sự chồng chất và hỗ tương
thâm nhập giữa các điều sùng tín, và bên cạnh sự phụng thờ nghiêm minh
theo nghi lễ với những quan niệm rất cao quý, là những nghi thức pha ảo
thuật với tính chất rất tàn bạo.
Ông P Louvet khi viết về lịch sử tôn giáo Việt Nam đã nêu lên:
“Tất cả những đạo giáo và những điều hành đạo dị đoan quấn quít lấy
nhau, chồng chất lên nhau, hợp thành một sự hỗn tạp với những định thức
mâu thuẫn mà người ta không sao nhận biết được. Ai cũng tuân theo hết mọi
điều. Các bậc nho gia trí thức, kể cả vua chúa, là những người thường tự hào
chỉ theo lẽ phải và chỉ tin tưởng ở những giáo điều ghi trong tứ thư, ngũ Kinh
hay Khổng tử, cũng vẫn thờ Phật, cúng tế thần linh và xem bói khi cần tới”.
Những nhận xét của các tác giả ngoại quốc có thể được coi là đúng, nhưng
họ không nhận thấy rằng giữa cái hỗn tạp tương thuận của mọi sự thờ cúng,
dân Việt nam bao giờ cũng đặt để riêng rẽ các tôn giáo, tuy tổ tiên chúng ta
đã chấp nhận tất cả mọi tôn giáo mà giáo điều không trái với lẽ phải, nhất là
khi tôn giáo này không cấm tín đồ có thêm tín ngưỡng khác ngoài sự tin
theo đạo của mình.
Dân Việt nam thờ cúng tổ tiên, nhưng việc thờ phụng tổ tiên không thể
kể là một tôn giáo được, vì không có giáo chủ cũng như không có giáo điều.
Việc thờ cúng tổ tiên chỉ là một hành động chứng tỏ lòng hiếu thảo của con
cháu, bởi vậy người ta cứ thờ cúng tổ tiên và song song với việc thờ cúng
này - nhiều người ngoại quốc gọi nhầm là Đạo Ông Bà, người ta vẫn theo
tôn giáo riêng, có người theo một đạo, có người theo hai ba đạo, miễn là
giữa hai ba đạo này không có điều gì mâu thuẫn với nhau.
Xưa kia ba đạo Thích, Lão, Khổng đều được tôn sùng và trong các kỳ thi
