là biết cách phát huy tối đa năng lực và phẩm chất của bản thân để đạt được
lợi ích một cách toàn diện, không chỉ về vật chất, mà còn về tinh thần,
không chỉ danh lợi mà còn danh dự, không chỉ địa vị mà còn lòng tôn trọng
và cả tình yêu thương. Khôn ngoan là biết tránh xa những gì có thể gây
thiệt hại, cũng vậy, không chỉ về vật chất, hay danh lợi…
Sự thông minh mang tính bẩm sinh nên không phải ai sinh ra trên đời
cũng thông minh. Nhưng tôi tin rằng ai cũng có thể trở nên khôn ngoan.
Bởi sự khôn ngoan là điều chúng ta luôn có thể học, và luôn có cơ hội để
học, bằng cách tích lũy từng chút một mỗi ngày, mỗi phút những kinh
nghiệm từ chính cuộc đời mình. Hoặc, sẽ tốt hơn nhiều nếu chúng ta học
được từ cuộc đời người khác. Từ lịch sử.
Thầy dạy văn của tôi từng nói rằng, mọi hỉ nộ ái ố của cuộc đời đều có
trong thần thoại Hy Lạp. Đó là lý do vì sao đến tận bây giờ chúng ta vẫn
đọc những tác phẩm cổ điển. Bởi vì nếu gạt bỏ những bối cảnh xã hội và
tập tục có thể trở nên lạc hậu theo thời gian thì các nhân vật ở thời đại xa
xưa kia không khác gì chúng ta cả. Công nghệ của chúng ta đã tiến xa
nhưng những gì thuộc về bản chất con người thì dường như không hề thay
đổi: tình yêu, hạnh phúc, lòng tham, sự đố kị, mưu đồ, tội ác, thất bại, thành
công, hy vọng và sự tuyệt vọng…
Tôi từng nghe kể về một người. Một người bình thường. Anh suýt mất
mạng khi nhảy xuống cứu hàng chục người lớn và trẻ em bị lật thuyền giữa
dòng nước xiết. Bạn nghĩ người ấy làm điều đó vì ai? Vì những nạn nhân
ư? Hay là vì tình yêu con người? Phải chăng anh đã hoàn toàn quên bản
thân mình trong khoảnh khắc ấy? Khi mọi người xúm lại trầm trồ thán phục
người đàn ông ấy thì anh làu bàu: “Có chi đâu mà nói. Nếu như dưới đó có
cái thằng trộm đồ nhà tui thì tui cũng phải nhảy xuống cứu nó lên. Chớ
không thì tui làm sao sống nổi với mình?”
Vậy đó. Đột nhiên tôi nhận ra rằng, rất nhiều người làm việc thiện
nguyện hay một hành động dũng cảm đơn giản là vì chính họ. Và tôi mong
