trọng nhất là khiến ba mẹ tin rằng ta có thể tự đi một mình, biết vịn vào
ghế, biết tự đứng dậy được khi vấp ngã. Có bao giờ bạn tự hỏi: tại sao cha
mẹ có thể thả tay ra cho bạn đứng chựng khi bạn mới mười tháng tuổi, mà
vẫn xúc cơm cho bạn khi đã mười tám tuổi. Nếu mẹ có thể xúc cơm cho
bạn thì có gì lạ đâu nếu ba không yên tâm để bạn lái xe một mình…
Nếu chúng ta không chứng tỏ được rằng mình có thể tự làm, người
khác sẽ tin rằng chúng ta không thể tự làm. Nếu bạn không tự làm được
điều dễ dàng, cớ sao tôi phải tin rằng bạn có đủ trách nhiệm và nhận thức
để làm điều khó hơn?
Trang Tử nói: “Gà rừng đi mười bước mới nhặt được một hạt thức ăn,
đi trăm bước mới uống được một ngụm nước. Nhưng chúng không mong
cầu được sống trong lồng”. Chúng ta có giống được những con gà rừng
không? Nếu chúng ta vì ưa thích thóc gạo bày sẵn mà chịu chui vào chiếc
lồng. Rồi từ sau những song tre đó, chúng ta đòi trả tự do?
Từ xúc cơm, xếp quần áo, sách vở, đến chọn trường, chọn nghề, tìm
việc, kiếm sống, chọn chồng chọn vợ, chọn tương lai… Chúng ta sẽ quá
quen với việc được sắp sẵn. Chúng ta ưa làm việc đã được người khác lên
kế hoạch hơn là tự mình vạch ra. Chúng ta chuộng thói quen hơn sáng tạo.
Chúng ta chỉ vui khi có người tâng bốc, chỉ hết buồn nếu có người an ủi
vuốt ve. Chúng ta thậm chí không muốn tự phân biệt sai đúng trừ khi có
người làm thay. Chúng ta không thể làm chủ đời mình. Cứ như vậy, chúng
ta đánh mất bản năng của gà rừng và biến thành con chim trong lồng lúc
nào không biết nữa. Thậm chí, một con chim trong rất nhiều lớp lồng.
Như vậy đó, anh bạn! Không ai lấy mất tự do của chúng ta, chỉ có
chúng ta tự nguyện đánh mất thay vì cố gắng giữ lấy nó. Chúng ta, ở tuổi
mười tám, thỉnh thoảng kêu gào rằng tại sao cha mẹ lấy hết tự do của con,
mà quên rằng chính mình đã đánh mất tự do - từng chút một - từ lâu lắm.
Khi được ai đó làm thay một việc nhỏ, và ta chấp nhận việc ấy như điều
