Từ trong khung tranh bằng gỗ thếp vàng, Van Gogh nhìn xéo hắn, chăm
chăm và lo lắng. Một ánh mắt dường như đang dõi theo song lại cũng như
đang trốn chạy. Những nét vẽ ngắt đột ngột làm hiện lên nét mặt ông vừa
rắn vừa thô. Mái tóc màu cam của họa sĩ cùng bộ râu đỏ trông như một
ngọn lửa đang liếm lên mặt ông, và trên nền bức tranh là những đường uốn
lượn đầy ảo giác.
Archibald mê mẩn nhìn bức tranh.
Giống như Rembrandt và Picasso, Van Gogh cũng thường tự lấy mình
làm mẫu. Theo dòng những bức tranh, với phong cách không thể nào bắt
chước, ông quay cuồng tìm kiếm chính mình. Người ta đã thống kê được
hơn bốn chục bức chân dung tự họa của ông: những tấm gương không biết
nói dối cho phép quan sát diễn biến bệnh tình của ông cũng như sự xáo trộn
trong lòng ông. Song bức tranh này nổi tiếng là tác phẩm mà Van Gogh gắn
bó nhất. Có thể vì ông đã vẽ nó trong thời gian bị giam cầm tại nhà thương
điên Saint-Rémy-de-Provence, chưa đầy một năm trước khi ông tự vẫn, một
trong những thời kỳ sung mãn nhất song cũng đau đớn nhất của cuộc đời
ông.
Gần như thông cảm, Archibald cảm thấy thực sự bồi hồi trước gương
mặt đau đớn trong tranh. Đêm nay, bức tranh gợi cho tên trộm thấy hình
ảnh của một người huynh đệ cô đơn.
Bức tranh này, hắn đã có thể lấy từ cách đây mười hay hai mươi năm.
Nhưng hắn quyết định chờ đến đêm nay, nó sẽ là tuyệt đỉnh vinh quang
trong sự nghiệp đạo chích của hắn.
Có tiếng bước chân vọng lên từ tầng dưới, nhưng Archibald không thể
nào rời mắt khỏi đôi mắt của họa sĩ người Hà Lan, bị hút hồn bởi tài năng
của ông, mà suy cho cùng tài năng ấy có lẽ đã chiến thắng cơn điên loạn.
Những quay quắt biểu lộ qua những bức chân dung tự họa của Van
Gogh gợi cho hắn những câu hỏi mà hắn cũng tự đặt ra cho chính mình về
sự tồn tại của bản thân. Thực sự hắn là ai? Có phải hắn đã quyết định đúng
trong những thời điểm quan trọng? Hắn sẽ làm gì trong quãng đời còn lại?
