kẻ hoàn toàn xa lạ. Vẻ mặt của ngài cũng thay đổi, không còn điềm
tĩnh như trước, toàn thân run rẩy, vừa run vừa khai nhận bản thân từ
trước đến nay đều đã mắc sai lầm. Một màn thú tội hoàn hảo, thậm chí
Hồng y còn thừa nhận cả những tội danh hết sức hoang đường như tội
âm mưu lên kế hoạch lật đổ quốc gia, mà không có lấy một biểu hiện
nào như thể bị dọa dẫm hay ép buộc, cứ thế tự tố cáo bản thân tựa hồ
đã mất hết cảm giác.
Một cuộc thí nghiệm trên loài chó của Pavlov ở Nga cũng được rất
nhiều người biết đến. Người ta cứ lặp lại động tác lắc chuông và rồi
cho con chó đó ăn, chẳng bao lâu sau, chỉ cần nghe âm thanh của tiếng
chuông thì nước dãi chú chó sẽ lập tức tiết ra. Thí nghiệm này đã được
vị lãnh tụ của nước Nga lúc bấy giờ hưởng ứng hết sức nhiệt liệt. Ông
đã từng nói: “Phương pháp này có thể bảo đảm cho tương lai của cách
mạng.” Tuy nhiên, những diễn biến tiếp theo trong thí nghiệm “chú
chó của Pavlov” lại không được phổ biến rộng rãi trên thế giới.
Rung chuông và cung cấp thức ăn cho chú chó, dù thói quen này đã
trở nên hoàn thiện, nhưng những lần sau hễ rung chuông lên mà không
cho nó ăn, sẽ dẫn đến hiện tượng chú ta bắt đầu hoảng loạn. Lạ quá -
mỗi lần chú chó cảm thấy thế, chúng ta cần phải cung cấp thức ăn thật
đầy đủ cho nó. Sau một thời gian, khi chú chó đã có cảm giác thật an
tâm, lúc này người ta chỉ cần tiếp tục rung chuông mà không cung cấp
thức ăn cho nó nữa. Hễ duy trì điều này trong thời gian kéo dài, chú
chó sẽ bị rơi vào trạng thái bất an và đạt đến cao trào. So với việc
muốn có thức ăn như ngày trước, nó sẽ bắt đầu có khao khát dữ dội về
một “trình tự ổn định có thể dự đoán trước” – cụ thể là nếu chuông reo
thì thức ăn sẽ tới. Sau đó, khi ta tiếp tục kết hợp giữa chuông và thức
ăn một cách đàng hoàng, nước dãi vẫn sẽ tiết ra như thường lệ.
Tiếp theo đấy, nếu thực hiện các hành động như dìm chú chó vào
trong nước, thì khi cơn sốc do cảm nhận được những nguy hiểm đến
tính mạng truyền đến, chú chó sẽ hoàn toàn quên đi “thói quen” từng
được đào tạo trước đây, và rồi bị thay đổi bởi chính tính cách của nó.
