78
gì về sự vững chắc trong các học thuyết của ông. Chẳng cần thiết phải tái kiểm
nghiệm, thử thách hoặc khảng định lại các học thuyết này, vì tự các học thuyết
này đã chứng tỏ chúng luôn đúng. Galileo, trái lại, không tin một cách mù quáng.
Khoảng năm 1590, trong khi đang dạy toán tại trường đại học Pisa, ông
quyết định đem một học thuyết của Aristotle ra kiểm chúng. Theo ngôn ngữ hiện
đại, ông đã quyết định giết một con bò thiêng. Ông thích kiểm chứng các học
thuyết. Dù sao, đó cũng là cách để một học thuyết được thừa nhận là chân lý.
Nhưng trên hết, ông muốn cho học trò và đồng nghiệp của mình thấy rằng các
học thuyết của Aristotle không phải là không thể sai.
Ông chọn ra một trong những lý thuyết nổi tiếng nhất của Aristotle.
Aristotle đã từng nói rằng nếu bạn thả đồng thời một khối nặng 5kg và một khối
khác nặng 0,5kg, khối 5kg sẽ rơi nhanh gấp 10 lần so với khối 0,5kg. Trong gần
hai thiên niên kỷ, người ta đã thừa nhận điều này mà không hề kiểm chứng.
Galileo tuyên bố với học trò của mình: Hai vật thể rơi từ trên không trung
xuống cùng lúc thì chúng sẽ đáp xuống mặt đất cùng lúc, bất kể chúng nặng bao
nhiêu.
Bất cứ ai thích kiểm định sự thật đều được mời đến để chứng kiến sự kiện
đó vào sáng ngày hôm sau.
Theo lịch sử ghi lại, sáng hôm sau, học trò của ông, cùng với một số người
dân hiếu kỳ của thành Pisa theo chân Galileo đến Tháp Pisa. Một tay ông cầm
quả tạ nặng 5kg, tay kia cầm quả tạ nặng 0,5kg và leo lên tòa tháp. Cả thế giới
chờ đợi bên dưới.
Ai sẽ là người chiến thắng? Nhà hiền triết cổ đại Hy Lạp hay kẻ chống đối
25 tuổi từ Pisa? Đám đông xì xào bàn tán - một phản ứng thường thấy khi có kẻ
nào đó dám chất vấn uy quyền. “Ông ta sẽ thua cho mà xem”. “Ông này bị khùng
rồi”. “Ai có thể hiểu biết hơn Aristotle chứ?”.
Galileo tiến ra ngoài rìa của mái tòa tháp; đám đông lùi lại. Ông giơ tay ra
và ném hai khối nặng ra khỏi mái tòa tháp. Hai khối nặng rơi xuyên qua không
khí và đập xuống mặt đất chính xác cùng lúc.
Chỉ trong vài giây, bóng tối dốt nát hai ngàn năm đã bị sự thật xua tan, và
một kỷ nguyên mới của tư tưởng khoa học bắt đầu.
Chuyện gì có thể xảy ra khi bạn quyết định thử thách và rũ bỏ những niềm
tin và các giả định chưa được kiểm chứng của mình? Tôi e rằng bạn phải trải qua
một quá trình như Galileo đã làm để nhận ra điều đó. Tuy nhiên, tôi đảm bảo với
các bạn rằng cuộc sống không phải lúc nào cũng như vậy.
