LỜI NGƯỜI DỊCH CHO BẢN IN TIẾNG VIỆT LẦN THỨ BA
N
ăm 2006, Mikhail Bulgakov, một trong những nhà văn lớn nhất và
kỳ bí nhất của nước Nga, tròn 115 tuổi.
Hành trình cuộc đời, hành trình văn chương của ông trên dưới trăm
năm đầy gian nan thăng trầm nhưng hướng về bất tử, như lời khẳng định của
một nhà văn Nga: “Bulgakov – nhà văn đang sống và sẽ sống chừng nào còn
tồn tại văn học Nga”. Hơn thế nữa, mối quan tâm đối với sự nghiệp sáng tác
của Bulgakov mỗi ngày một tăng ở Nga và ở nhiều nơi trên thế giới, hầu hết
tác phẩm của ông liên tục được in, tái bản, dịch, dựng phim… Xuất hiện
ngày càng nhiều những công trình nghiên cứu “Bulgakov học”. Ông là một
trong số rất ít nhà văn ở Nga được làm “Bách khoa toàn thư”; và đặc biệt,
Bulgakov có lẽ là một trong những nhà văn có tác phẩm được đưa lên và
được đọc nhiều nhất trên mạng Internet.
Nghệ nhân và Margarita là cuốn tiểu thuyết lớn nhất của M. Bulgakov,
một trong những đỉnh cao của nghệ thuật ngôn từ Nga. Tác phẩm này đã
được dịch sang tiếng Việt hai mươi năm trước, có thể nói đây là công trình
dịch thuật công phu và tâm đắc nhất của tôi. Tuy nhiên, có một sự thật là,
khác với ở nước Nga và phương Tây, kiệt tác này không thật sự được phổ
biến và tiếp nhận rộng rãi ở bạn đọc Việt Nam – có lẽ là do những khác biệt
nhất định về văn hóa. Lần này, 65 năm sau khi tác phẩm ra đời, chúng tôi
xin tái bản lại bản tiếng Việt trong một nỗ lực tiếp tục đưa Bulgakov đến gần
hơn nữa với bạn đọc Việt Nam, nhất là bạn đọc trẻ tuổi, thế hệ mà tôi hi
vọng sẽ dễ dàng tiếp cận Nghệ nhân và Margarita hơn. Ngoài bản dịch cuốn
tiểu thuyết, chúng tôi đưa thêm phần Phụ lục để phần nào giúp bạn đọc
trong việc cảm thụ tác phẩm này.
Hà Nội, 27 tháng 1 năm 2006
Ðoàn Tử Huyến
