một bộ ngực đẹp hay gò má chuẩn mực. Chẳng hạn, trường Harvard có tiếng
là một đại học hàng đầu. Rất nhiều người vô cùng thành đạt đã từng theo
học ở đó. Liệu có phải vì Harvard là một ngôi trường tốt? Chúng ta không
biết được điều đó. Có lẽ ngôi trường ấy dở tệ, nhưng nó lại chiêu mộ được
những sinh viên sáng dạ nhất. Tôi từng kinh qua hiện tượng này tại Đại học
St. Gallen ở Thụy Sĩ. Đây được coi là một trong mười trường kinh doanh
hàng đầu tại châu Âu, nhưng những buổi học tôi từng tham dự (dù sao cũng
xin lưu ý là chúng diễn ra hai mươi lăm năm trước) lại chỉ ở mức tầm tầm.
Tuy nhiên, rất nhiều người tốt nghiệp trường ấy ra lại thành công. Lý do là
gì vẫn còn chưa rõ - có thể là vì khí hậu ở vùng thung lũng hẹp hoặc thậm
chí là đồ ăn ở căng tin. Thế nhưng lý do khả dĩ nhất có lẽ chính là sự tuyển
chọn gắt gao.
Khắp nơi trên thế giới, các trường đào tạo MBA
những số liệu liên quan đến thu nhập tương lai. Tính toán đơn giản này
nhằm mục đích chứng tỏ rằng tiền học phí cao ngất ngưởng sẽ được bù đắp
trong một thời gian ngắn. Cách làm này khiến rất nhiều sinh viên tiềm năng
sập bẫy. Tôi không có ý nói là các trường cường điệu hóa số liệu, thế nhưng
bạn không nên tin sái cổ những tuyên bố của họ. Tại sao? Bởi vì những
người theo đuổi tấm bằng MBA vốn đã khác biệt so với phần còn lại. Chênh
lệch thu nhập giữa cả hai nhóm bắt nguồn từ vô vàn các lý do vốn chẳng liên
quan gì đến tấm bằng MBA cả. Một lần nữa chúng ta lại thấy ảo tưởng vóc
dáng kình ngư phát tác: nhân tố của sự chọn lọc bị nhầm lẫn với kết quả. Do
đó, nếu như bạn đang cân nhắc học lên cao, hãy làm điều đó vì những lý do
nằm ngoài một khoản lương cao hơn.
Master of Business Administration (MBA or M.B.A.), thạc sĩ quản trị kinh doanh. (Mọi chú thích
trong sách đều là của người dịch và Ban biên tập tiếng Việt.)
