NGHỆ THUẬT VÀ VẬT LÝ - Trang 23

Để tạo được một bối cảnh trong đó có thể bình luận về từng tác phẩm riêng

biệt của các nghệ sĩ và cái cách mà chúng liên quan đến các lí thuyết của nhà
vật lí, ta cần phải bắt đầu với Hi Lạp cổ đại, nơi mà nhiều nền móng của các hệ
thống giá trị và tư tưởng đương đại của chúng ta khởi nguyên. Không khác
mấy với các đấng bậc vĩ đại sáng lập ra những tôn giáo lớn của thế giới này,
các nhà tư tưởng Hi Lạp thuở sơ khai bắt đầu việc tìm hiểu của mình bằng cách
cho rằng cái thế giới với biểu hiện bên ngoài vô cùng đa dạng này đã phát sinh
từ một nguyên lí đơn nhất toàn vũ trụ. Mỗi một người trong số họ đều cố gắng
qua toàn bộ các trải nghiệm, lần dò ngược về một nguyên tố khởi thủy chung.
Vào khoảng năm 580 trước Công nguyên (CN), Thales ở thành Miletus, nhà
triết học đầu tiên của nhân loại, đã tuyên bố rằng nguyên tố đó là nước. Gần
như ngay lập tức, Heraclitus đã bác bỏ, khẳng định rằng nguyên tố khởi thủy
phải là lửa, Rồi nhiều người khác nhanh chóng cất tiếng nói bỏ phiếu cho
không khí hay đất. Tại một trong những tổng hợp vĩ đại đầu tiên của khoa học
(và tôi có thể nói thêm rằng - một trong những thoả hiệp đầu tiên được biết
đến), Empedocles đã đưa ra quan điểm cho rằng có lẽ không chỉ có một thành
tố nguyên thủy mà đúng ra là cả bốn nguyên tố. Nếu như ở cội rễ của thực tại
đúng là có bốn nguyên tố cơ bản này, thì toàn bộ sự tồn tại có thể được giải
thích bằng các kiểu kết hợp khác nhau của bốn hòn đá tảng ấy là nước, lửa, đất
và không khí. Quan điểm này được trường phái các nhà triết học cổ đại “cảm
thấy” là đúng, có lẽ vì con số bốn thường gợi nên ý tưởng về nền tảng. Dù là
bốn hướng của la bàn, bốn góc của một hình vuông hay là bốn chân của một
chiếc bàn, con số chủ đạo này đều toát lên một kì vọng về tính hoàn thiện cơ
bản.

Tuy nhiên, một trăm năm sau Empedocles, Aristotle cảm thấy không hoàn

toàn thoả mãn với cái sơ đồ ấy. Ông quan sát thấy rằng vạn vật trên trái đất này
đều ở những trạng thái khác nhau của sự thay đổi liên tục và cho rằng còn thiếu
một thứ gì đó. Bị ảnh hưởng bởi quan niệm của Plato về một lí tưởng vĩnh cửu,
Aristotle cho rằng, bổ sung cho bộ tứ mà Empedocles đã đưa ra, nhất thiết phải
có một yếu tố cốt lõi thứ năm - một quintessence - tồn tại bền vững và bất biến,
và bằng cách nào đó đã liên kết bốn nguyên tố kia lại. Vì các chòm sao dường
như không thay đổi trên hành trình của chúng ngang qua vòm trời, ông cho
rằng nguyên tố thứ năm đó được tạo nên bởi vật chất của các ngôi sao.

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.