nhậm chức của Công sứ Chilon giữa thế kỷ thứ sáu trước CN, và vì lý do
đó chính khách này thường được cho là một trong những tác giả của hệ
thống Sparta. Sự nối lại cũng bất ngờ không kém của việc sản xuất nghệ
thuật trong thời kỳ suy tàn chỉ xảy ra vào khoảng 189-188 trước CN, khi hệ
thống này đã bị thủ tiêu bằng bạo lực bởi một kẻ chinh phạt nước ngoài.
Đây là một minh họa kỳ lạ về tính khắc nghiệt của hệ thống đã tồn tại được
thêm hai thế kỷ sau khi lý do tồn tại của nó biến mất - đó là khi người
Messenia bị diệt vong. Trước thời điểm này, văn tế xã hội Sparta đã được
Aristotle viết dưới dạng một lời tuyên bố chung: “Con người ta không nên
tự huấn luyện cho mình nghệ thuật chiến tranh với mục đích nô dịch những
người láng giềng không đáng bị nô dịch [nghĩa là những cộng đồng Hy Lạp
khác, không phải là “nòi giống man rợ không có luật pháp”, như cách
người Hy Lạp cổ gọi người rợ]. … Mục đích tối hậu của bất cứ hệ thống xã
hội nào сũng nên là xây dựng tổ chức chiến tranh, cũng như tất cả các tổ
chức khác, để hướng tới những thời điểm hòa bình, khi những người lính
không phải làm nhiệm vụ”.
(4) CÁC ĐẶC ĐIỂM CHUNG
Có hai đặc điểm chung nổi bật lên ở tất cả các xã hội bị giam hãm, đó
là chế độ đẳng cấp và sự chuyên môn hóa; và cả hai hiện tượng này có thể
lập thành một công thức duy nhất: những cá thể sống trong mỗi xã hội
thuộc loại này không chỉ gồm một chủng loài duy nhất mà được phân chia
thành hai hoặc ba loại khác nhau. Trong xã hội Eskimo, có hai đẳng cấp:
người thợ săn và các phụ tá chó săn của họ. Trong xã hội du mục có ba
đẳng cấp: người chăn nuôi, những con vật phụ tá và đàn gia súc. Trong xã
hội Ottoman chúng ta phát hiện ba đẳng cấp tương ứng với xã hội du mục,
chỉ có điều sử dụng con người để thế chỗ cho gia súc. Trong khi sự đa dạng
của hình thái xã hội du mục được cấu thành bởi sự cộng sinh giữa con
người với gia súc trong điều kiện cả hai bên đều không thể tồn tại một mình
trên thảo nguyên, thì sự đa dạng trong hình thái xã hội Ottoman được cấu
thành bởi tiến trình ngược lại, trong đó phân biệt một chủng tộc người vốn
đồng nhất trong tự nhiên thành nhiều đẳng cấp và đối xử như thể họ là
