nhà truyền giáo Ireland và Anh trong một thế kỷ trước đó, đã giúp bành
trướng các đường biên giới của xã hội Cơ Đốc giáo một cách hiệu quả bằng
cách cải đạo cho người Bavaria, Thuringia, Hessia và Frisia. Cuộc chiến
kéo dài 30 năm giữa những người Cơ Đốc dòng Franco và người Saxon đã
vượt quá sức chịu đựng của xã hội Tây phương non trẻ, và đánh thức trong
tâm hồn người Scandinavia một cơn bão man rợ - đã từng một lần được
đánh thức trong tâm hồn người Celt khi cuộc bành trướng nhiều tham vọng
của người Etruria bị chặn đứng dưới chân dãy Alps.
Cuộc bành trướng của người Scandinavia từ thế kỷ 8 tới 11 đã vượt xa
cuộc bành trướng của người Celt từ thế kỷ thứ 5 tới 3 trước CN về cả phạm
vi lẫn cường độ. Sự xâm chiếm thế giới Hy Lạp cổ do người Celt thực hiện
đã giúp họ giang rộng đôi cánh, bên phải đến trung tâm Tây Ban Nha và
bên trái đến thủ phủ của vùng Tiểu Á vốn đã bị thu hẹp dưới các hoạt động
của người Viking, những người cũng đã đe dọa xã hội Cơ Đốc Chính thống
cũng như Cơ Đốc Tây phương bằng cách vươn cánh trái tới Nga và cánh
phải tới Bắc Mỹ. Một lần nữa, khi người Viking tìm cách tiến lên dọc theo
sông Thames, sông Seine và sông Bosphorus qua Luân Đôn, Paris và
Constantinople, hai nền văn minh Cơ Đốc giáo đã lâm vào hoàn cảnh hiểm
nghèo còn hơn cả nền văn minh Hy Lạp cổ khi người Celt tạm thời làm chủ
Rome và Macedonia. Và lại một lần nữa, nền văn minh yểu mệnh
Scandinavia đã bắt đầu úa tàn ở Iceland trước khi vẻ đẹp lạnh giá của nó bị
tan chảy trước hơi thở nóng bỏng của Cơ Đốc giáo - đã vượt xa nền văn
minh Celtic còn phôi thai cả hai mặt thành tựu lẫn triển vọng, mà di tích
của nó đã được phát hiện bởi các nhà khảo cổ hiện đại.
Một kết quả hiển nhiên của phương pháp được sử dụng trong nghiên
cứu này là những sự kiện lịch sử giống nhau có thể tái diễn trong những
hoàn cảnh khác nhau. Chúng ta đã mô tả thách thức gây ra bởi những cuộc
xâm lược của người Scandinavia đối với người Anh và Pháp, đồng thời
chứng minh rằng họ đã vượt qua thách thức đó bằng cách kết thành một
khối thống nhất, và hơn thế nữa, cải tạo những người Scandinavia định cư
và kết nạp những người này vào nền văn minh của họ. Như vậy, sau sự diệt
