năm sau cuộc cải đạo. Nhưng nền học vấn hoài cổ này là kỳ tích cuối cùng
của thiên tài Iceland. Chúng ta có thể nêu ra sự tương phản trong vai trò
của thơ Homer trong lịch sử Hy Lạp cổ. Đó cũng là một công trình của
“nền học vấn hoài cổ” vào thời đó chưa được “Homer” chuyển thể thành
thơ cho tới khi thời kỳ anh hùng đã truyền cảm hứng cho nó. Nhưng thiên
tài Hy Lạp cổ, sau khi thực hiện các thiên anh hùng ca, đã tiếp tục gặt hái
những thành tựu quan trọng không kém trong các lĩnh vực khác, trong khi
thành tựu của thiên tài Iceland đã cạn kiệt sau khi đạt tới đỉnh cao “Homer”
của nó vào khoảng năm 1150-1250.
(4) TÁC ĐỘNG CỦA HỒI GIÁO LÊN CÁC HỆ PHÁI CƠ ĐỐC
GIÁO
Để kết thúc phần này của cuộc nghiên cứu, chúng ta hãy khảo sát tác
động của Hồi giáo lên các hệ phái Cơ Đốc giáo, để xem liệu nó có bổ sung
thêm cho các phép “so sánh ba giới hạn” mà đến lúc này, các độc giả đã
khá quen thuộc hay không. Trong những ví dụ trước, chúng ta đã từng lưu
ý rằng, thách thức từ Hồi giáo đã kích khởi một phản ứng đáp trả tối ưu.
Thách thức mà người Frank gặp phải trong thế kỷ thứ tám sau CN đã kích
thích một cuộc phản công kéo dài nhiều thế kỷ, không chỉ trục xuất các tín
đồ Hồi giáo ra khỏi bán đảo Iberia, mà còn vượt xa mục tiêu ban đầu, đưa
người Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha vượt biển đến tất cả các lục địa trên thế
giới. Trong trường hợp này, chúng ta cũng có thể nhận thấy hiện tượng đã
từng bắt gặp khi xem xét sự thất bại của các nền văn minh Viễn Tây và
Scandinavia. Trước khi hoàn toàn bị nhổ rễ và tiêu diệt, văn minh Hồi giáo
Iberia đã bị địch thủ mà sau này sẽ chiến thắng nó lợi dụng. Các học giả
Tây Ban Nha Hồi giáo đã vô tình góp phần xây dựng nên dinh thự triết học
của các triết gia Cơ Đốc Tây phương trung cổ, và một số công trình của
triết gia Hy Lạp cổ Aristotle đã đến được với thế giới Cơ Đốc Tây phương
lần đầu tiên thông qua các bản dịch tiếng Ả Rập. Ngoài ra, nhiều ảnh
hưởng “phương Đông” lên nền văn minh Tây phương thường được cho là
do sự xâm nhập của những người Thập tự chinh ở Syria đến các lãnh địa
thực ra cũng đến từ bán đảo Iberia Hồi giáo.
