giờ đây đơn vị hoạt động kinh tế không còn là một gia đình, một làng mạc,
hay một quốc gia nữa, mà là toàn bộ thế hệ con người. Do sự ra đời của chủ
nghĩa công nghiệp, nền kinh tế phương Tây cận đại trên thực tế đã vượt qua
phạm vi đơn vị gia đình, và do đó vượt qua thể chế tư hữu gia đình. Tuy
nhiên, trong thực tế, thể chế cũ vẫn còn hiệu lực; và trong tình hình lộn xộn
đó, chủ nghĩa công nghiệp thiên về khuynh hướng tư hữu, đề cao thế lực xã
hội trong khi giảm bớt trách nhiệm xã hội của con người, cho đến khi thể
chế vốn nhân đạo vào thời tiền công nghiệp này dần dần mang nhiều đặc
trưng của tệ nạn xã hội.
Trong hoàn cảnh đó, xã hội chúng ta ngày nay đang đối mặt với nhiệm
vụ điều chỉnh thể chế tư hữu sao cho hòa hợp với lực lượng mới của chủ
nghĩa công nghiệp. Phương pháp này điều chỉnh lại việc phân phối không
công bằng tài sản riêng bằng cách kiểm soát hợp lý và phân phối lại tài sản
riêng thông qua cơ quan nhà nước. Nhờ kiểm soát các ngành công nghiệp
mũi nhọn, nhà nước có thể kiềm chế sự tập trung quyền lực quá mức của
người sở hữu những ngành công nghiệp quan trọng, đồng thời giảm nhẹ tác
động xấu của nghèo đói bằng cách cung cấp dịch vụ xã hội được tài trợ bởi
sự đánh thuế tài sản. Phương pháp này tỏ ra có lợi vì nó chuyển hóa chính
quyền từ một cỗ máy gây chiến tranh – chức năng rõ nét nhất trong quá khứ
– trở thành một thế lực phục vụ phúc lợi xã hội.
Nếu chính sách này tỏ ra không thỏa đáng, chúng ta có thể gần như
đoan chắc rằng, cuộc cách mạng thay thế sẽ nổ ra dưới hình thức chủ nghĩa
cộng sản và thủ tiêu thể chế tư hữu. Đây dường như là chọn lựa duy nhất
thay thế cho việc điều chỉnh, vì phân phối không công bằng tài sản riêng
thông qua tác động của chủ nghĩa công nghiệp sẽ là tội ác khó dung thứ nếu
không được xoa dịu một cách hiệu quả bằng hệ thống dịch vụ xã hội và
thuế suất cao. Tuy vậy, như cuộc thử nghiệm ở nước Nga đã cho thấy,
phương thuốc cách mạng của chủ nghĩa cộng sản có lẽ tỏ ra hơi yếu ớt so
với chính căn bệnh; bởi lẽ thể chế tư hữu gắn bó quá mật thiết với những gì
tốt đẹp nhất trong xã hội tiền công nghiệp đến nỗi, hành vi thủ tiêu nó khó
lòng có thể phá vỡ được truyền thống của xã hội Tây phương chúng ta.
