NGHÌN LẺ MỘT ĐÊM
Sử ký triều đại Xatxaniên, triều đại những nhà vua nước Ba Tư cổ đã từng
mở rộng biên cương sang đất Ấn Độ và những đảo lớn đảo nhỏ phụ thuộc
nước này và đến tận xa mãi bên kia bờ sông Hằng cho tới nước Trung Hoa,
chép rằng ngày xưa dòng họ hùng cường này có một nhà vua từng nổi danh
một thời là đấng quân vương tuyệt vời. Muôn dân yêu quý Người về đức anh
minh và tính thận trọng; các nước lân bang tôn kính Người về uy danh lỗi
lạc, kiêng nể Người vì có đạo quân thiện chiến và kỷ luật nghiêm minh. Vua
có hai hoàng tử: người con cả tên là Saria, xứng đáng được kế thừa ngôi báu
của vua cha; người con thứ tên là Sadơnăng tài đức cũng không thua kém
anh ruột về mặt nào.
Sau một đời trị vì lâu dài và vinh hiển, nhà vua băng hà, hoàng tử Saria
lên nối ngôi. Theo luật pháp nước nhà, Sadơnăng không được chia quyền,
đành phải sống như một người dân thường. Thế nhưng, không những chàng
không ganh tị hạnh phúc của anh mà còn hết sức tìm cách để được lòng anh.
Việc đó cũng chẳng có gì khó khăn lắm. Saria vốn yêu mến em trai, càng lấy
làm hài hòng về thái độ đó và muốn chia sẻ sơn hà với em. Vua cắt đất
phong cho chàng làm vua nước Đại Táctari. Sadơnăng đi nhậm chức ngay và
đóng đô ở Xamáccăng, thủ phủ của xứ này.
Đã mười năm qua kể từ khi hai vua xa cách. Bỗng một hôm thiết tha
muốn gặp em trai, Saria quyết định cử một sứ bộ đi mời chàng về thăm
mình. Vua chọn chính tể tướng của mình cầm đầu sứ bộ ấy. Vị đại thần này,
có một đoàn tùy tùng xứng đáng với phẩm chất của ông đi theo, lập tức lên
đường và rong ruổi khẩn trương. Khi ông đến gần Xamáccăng, vua
Sadơnăng được báo trước, liền cùng các đại thần ra ngoài kinh thành nghênh
tiếp. Các quan đều ăn mặc rất lộng lẫy để tỏ lòng kính trọng vị quan đầu
triều của hoàng đế. Quốc vương Táctari vô cùng mừng rỡ đón tể tướng và
trước hết hỏi thăm tin tức của vua anh. Tể tướng đáp xong, liền trình bày lý
do chuyến đi sứ của mình.
Sadơnăng rất lấy làm cảm động: “Ngài tể tướng công minh ạ – vua nói –
hoàng đế anh ta ban cho ta vinh dự lớn quá, thật không có lời mời nào làm ta
thú vị hơn. Nếu anh ta muốn gặp thì ta cũng hết sức nôn nóng muốn thăm
người. Thời gian không làm phai nhạt chút nào tình thân yêu của anh em ta.
Bờ cõi ta đang thanh bình. Ta chỉ cần mươi ngày là kịp chuẩn bị lên đường
cùng với ngài. Bởi vậy, không cần ngài phải vào kinh thành một thời gian
quá ngắn như vậy. Ngài hãy dừng lại đây và cho dựng trại ở chốn này. Ta sẽ
ra lệnh mang đến ngay cho ngài và những người tùy tòng rất nhiều hoa quả
tươi.”
Lệnh đó được thi hành ngay tức khắc. Nhà vua vừa quay gót về đến
