François Pétis De La Croix
Nghìn lẻ một ngày
Dịch giả: Phan Quang
Chương 18 (A)
CHUYỆN QUỐC VƯƠNG HOCMÔ – BIỆT DANH NHÀ VUA
KHÔNG PHIỀN NÃO.
NGÀY 121, 122, 123, 124, 124, 125, 126, 127
Cách đây năm năm, tôi nảy ý muốn đi du lịch. Tôi xin phép phụ vương tôi,
hồi ấy người đang tại vì, tôi xin khẩn khoản quá khiến người cuối cùng
chấp nhận. Người cho lập một đoàn tuỳ tùng thật đông đảo, vừa để bảo
đảm an toàn cho tôi, vừa để tôi xuất hiện tại nước ngoài một cách đàng
hoàng, xứng đáng với vai vế của mình. Cha tôi sai mở kho tàng, xuất ra bao
nhiêu tiền bạc chuẩn bị cho tôi, lại ban cho vô vàn ngọc ngà châu báu mang
theo người. Phụ vương tôi dặn “Một vị hoàng tử bất kỳ đi qua chốn nào,
đều phải để lại đấy dấu ấn về sự huy hoàng và lòng hào hiệp của mình.
Không thể hành xử như một người dân bình thường được. Ta muốn hoàng
tử mỗi lần chi tiêu phải tiêu tiền vàng cả vốc. Dân chúng loá mắt vì tính
tình phóng khoáng ấy, sẽ nghĩ hoàng tử có thêm cả những đức tính mà trời
không phú cho chàng”.
Vậy là tôi rời kinh thành Astrakhan với một đoàn tuỳ tùng thật sang trọng.
Chúng tôi vượt sông Vônga, qua sống Giaich rồi đi ven biển Caspi, đến
thành phố Jengikun. Từ dưới chúng tôi đến Giun, rằng đến Caracu, từ đây
đoàn đi tiếp sang thành phố Otra. Tôi không quên lời phụ vương tôi dặn.
Bất kỳ đến đâu, tôi cũng chi tiêu rất hào phóng. Tóm lại, tôi đáp lại một
cách huy hoàng mỗi khi được người khác đón tiếp, tôi thưởng công hết sức
trọng thị những việc nhỏ nhặt người ta làm giúp mình. Nhờ tiêu xài như
vậy, tôi nổi tiếng là một hoàng tử trăm phần hoàn hảo.
Trong số các triều thần nước Xiêcca phụ vương phái đi theo giúp việc, có
một vị làm nhiệm vụ sư phó của tôi, mà tôi đặc biệt quý trọng. Tên ông ấy
là Huxêin. Đấy là một người tài cao học rộng, nhưng điều có lẽ đặc biệt àm