- Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, nước mắt đầm đìa,
ruột đau như cắt, chỉ giận không được ăn thịt nằm da, nuốt gan
uống máu quân thù, tuy trăm thân ta phơi ngoài nội cỏ, nghìn thây ta
gói trong da ngựa, cũng xin nguyện làm.
Quân Nguyên sang xâm lược. Ban đầu thế giặc mạnh, ta phải bỏ
các phòng tuyến ở vùng biên giới lui về Vạn Kiếp. Vua Trần lo
lắng hỏi ông có nên hàng. Ông trả lời cương quyết:
- Thần xin trước hãy chém đầu thần rồi sau hãy hàng giặc.
Đầu thần còn, xã tắc cũng còn. Xin bệ hạ đừng lo, thần đã có kế
đánh bại giặc.
Khi kéo quân qua miền sông Bạch Đằng phản công giặc, đến
sông Hoá
, ông hô quân sĩ, trỏ sông ấy mà thề:
- Chuyến này không phá xong giặc Nguyên, thề không chịu về
đến sông này nữa!
Quân sĩ đều “dạ” rầm trời thề quyết chiến, quyết thắng.
Trong cuộc kháng chiến lần thứ ba, nửa triệu quân Nguyên chia
làm hai đường thuỷ, bộ hùng hổ kéo sang. Khí thế cực kì hung hãn.
Vua Trần có ý lo mới hỏi ông:
- Thế giặc năm nay ra sao?
Trần Quốc Tuấn ung dung tâu vua:
- Năm nay đánh giặc nhàn (dễ). Nước ta thái bình đã lâu, dân
không biết đến việc binh. Vì thế, năm trước giặc Nguyên vào cướp,
hoặc có kẻ hàng, hoặc có người trốn tránh... giặc kia nếu nay lại đến
thì quân sĩ của ta đã quen việc đánh trận, còn quân chúng thì sợ đi xa,
lại còn bị cái thất bại của Hằng, Quán đe doạ, không có chí chiến
đấu. Theo như thần nghĩ, phá được chúng là tất nhiên.
