bằng một trận đánh không. Về vấn đề này, Monck yêu cầu một thời gian
tám ngày để suy nghĩ. Thế mà trước kia Lambert đã bảo ông ta sẽ nuốt
chửng đạo quân của Monck? Do đó cuộc hội kiến mà những kẻ theo phe
Lambert đã nóng lòng trông đợi, đã chẳng quyết định được gì hết, chẳng
hoà cũng chẳng chiến. Và thế là sau đó như D'Artagnan đã tiên đoán, đạo
quân phản loạn của Lambert bắt đầu thích chính nghĩa hơn, và thích Nghị
viện dẫu là Nghị viện xương cụt hơn là những lời huênh hoang trống rỗng
của tướng Lambert. Hơn nữa, binh sĩ của Lambert nhớ đến những bưa ăn
ngon lành có bia và rượu tràn trề mà đám trưởng giả khu Trung tâm đã thết
đãi họ, và họ kinh hoàng nghĩ đến, nếu có chiến tranh xảy ra, phải ăn bánh
mì đen, dùng nước đục ngầu của sông Tweed, uống thì mặn mà nấu thì quá
ít, và họ bảo nhau: “Chúng ta qua phe của tướng Monck không hay hơn
sao? Người dân London chẳng dành những miếng rôti cho đạo quân của
Monck hay sao?”
Từ đó, người ta chỉ nghe nói đến những cuộc đào ngũ trong đạo quân của
tướng Lambert. Các binh sĩ tuân theo sức mạnh của những nguyên tắc,
cũng giống như kỷ luật, là sợi dây kết hợp chặt chẽ một khối người được
thành lập nhằm một mục đích nào đó. Monck bảo vệ Nghị viện, Lambert
chống lại.
Monck chẳng ưa ủng hộ Nghị viện hơn Lambert đâu, nhưng vì ông ta đã
ghi rõ trên lá cờ của ông, nên những kẻ của phe chống đành chỉ còn có
nước viết chữ “phản loạn” trên lá cờ của mình thôi, và điều này khiến dân
Thanh giáo nghe chối tai quá. Vì vậy người ta bỏ Lambert để theo Monck,
cũng như những người đánh cá xưa đã bỏ tà thần Baal đến với Chúa vậy.
Monck thử làm một bài tính: Cứ một ngàn lính đào ngũ mỗi ngày thì chỉ
trong hai mươi ngày, Lambert sẽ không còn một người nào. Nhưng cũng
giống như vật rơi càng ngày càng nhanh, cho ngày đầu là một trăm người
đi, ngày sau sẽ năm trăm, ngày thứ ba một ngàn. Monck nghĩ là đến mức
trung bình rồi.
Nhưng từ một ngàn mỗi ngày, số đào ngũ tăng lên hai ngàn, năm ngàn
rồi tám ngàn, Lambert thấy mình không còn khả năng chấp nhận một trận
đánh, bèn khôn ngoan quyết định bỏ trốn về London giữa đêm tối, bỏ ý
