quyền của Tể Tướng và Hoàng Hậu, còn Athos và Aramis bí mật tham gia
phong trào La Fronde. Những cuộc chạm trán bất ngờ và đọ kiếm nảy lửa
giữa bốn người bạn tâm đắc thuộc hai phe đối lập tưởng như sẽ làm tan vỡ
tình bằng hữu, trái lại lại đi đến củng cố tình bạn keo sơn sống chết có
nhau. Vì bản chất của bốn con người ấy vẫn là trong sáng, nhân hậu, thủy
chung, cùng yêu mến và căm ghét giống nhau, vì nghĩa lớn và tình riêng
mà hành động, dù đường đi có khác nhau.
Tính cách của nhân vật được khắc họa trên các bối cảnh lịch sử đang trở
dạ, sôi sục những cuộc bạo động và khủng bố, những cuộc đấu tranh giai
cấp giữa chủ nghĩa tư bản đang lên và chế độ phong kiến đang suy tàn.
Hoạt động của các chàng ngự lâm quân trong bộ truyện này gắn bó hơn
với những sự kiện lịch sử và có thể nói, tham gia trực tiếp vào đó. Cái chất
sôi nổi, lãng mạn, hùng tráng của họ trước kia phát triển thành sâu sắc, chín
chắn và thực tế hơn, còn mang tính hiện thực đậm đà. Dù ở phe bên này
hay phe bên kia, họ đều nhìn thấy sự thối nát của triều đình, bản chất xấu
xa ti tiện của Tể Tướng, tính độc đoán, tàn bạo và bạc bẽo của Hoàng Hậu,
sự suy vong của các vương triều, sự lợi dụng của những kẻ cầm đầu tranh
thủ nhân dân để phục vụ lợi ích của chính mình. Qua lời nói của các chàng
ngự lâm quân, tác giả đã nhận xét:
“Ở Pháp lúc này mọi thứ đều tồi tàn nhỏ mọn. Chúng ta có một ông Vua
mười tuổi chưa hiểu mình muốn gì. Chúng ta có một Hoàng Hậu mà nỗi
đam mê muộn mằn khiến trở thành mù quáng. Chúng ta có một Tể Tướng
cai trị nước Pháp như cai quản một trang trại lớn, nghĩa là bận tâm xem ở
đó vàng có mọc lên được không khi cày bừa nó bằng âm mưu và thói xảo
quyệt Ý. Chúng ta có những Ông Hoàng gây sự chống đối có tính cách cá
nhân và ích kỷ chẳng đi tới đâu ngoài việc moi từ tay Mazarin mấy thỏi
vàng và vài mảnh quyền thế”.
“Còn nhân dân thì sao?… Tội nghiệp cho những con người kia! Họ tiến
ra chỗ chết để người ta trả lại đất Sedan cho ông De Bouillon, để người ta
ban quyền tập chức đô đốc cho ông De Beaufort, và để ngài Chủ Giáo
được phong làm Giáo Chủ!”
