“Dân chúng không kêu ca gì cho các vị Hoàng Thân, mà lại nổi dậy vì
Broussel chính vì đây là một người thuộc tầng lớp bình dân, và bảo vệ
Broussel, dân chúng cảm thấy một cách tự nhiên rằng họ bảo vệ chính
mình”.
“Sức mạnh của quần chúng nhân dân khi đã vùng lên là cơn bão táp ghê
gớm, thậm chí chỉ một gã trùm ăn mày mà “Chẳng ai hồ nghi rằng hai bàn
tay của hắn vừa mới giúp kéo ra khỏi tòa kiến trúc xã hội hòn đá nền tảng
của vương quyền”.
Với thái độ thiện cảm, tác giả nhìn Olivier Cromwell như “một thủ lĩnh
tài ba và vững vàng, kiên quyết chống lại một vương triều thối rữa và mọt
ruỗng, nó sắp sụp đổ một sớm một chiều như một túp lều cũ nát”.
Viết tiếp Hai Mươi Năm Sau, Alexandre Dumas chứng tỏ ngòi bút khỏe
khoắn, linh hoạt và sức tưởng tượng dồi dào, phong phú của mình. Vẫn
những chàng ngự lâm kia nay đã sang tuổi trung niên, rất ít những chuyện
đấu kiếm hoặc yêu đương, tập truyện vẫn hấp dẫn người đọc bằng sự kiện,
những tình tiết luôn luôn bất ngờ, lý thú và hồi hộp, bằng hơi văn sinh
động, tự nhiên, pha chút châm biếm mỉa mai. Tính cách mỗi nhân vật đều
độc đáo, phát triển lôgích và đậm nét.
D'Artagnan suốt hai chục năm ròng chỉ là một anh trung úy ngự lâm bị
lãng quên, bạc đãi, vẫn là con người vừa trung hậu, tận tâm, vừa thực tế sắc
sảo, bằng tài trí và mưu lược của mình nổi bật lên như một ngôi sao sáng
mà bao kẻ quyền cao chức trọng khó bề sánh kịp.
Athos mà lòng nhân ái và cao thượng đã thành truyền thuyết suốt đời,
không màng danh lợi, không quản hy sinh, đến mức cứu cả kẻ tử thù và
suýt mất mạng vì nó. Tuy nhiên mối tình bất ngờ và ngắn ngủi với bà Công
Tước cải trang trên đường đi trốn, mang tính người hơn và tình phụ tử với
đứa con chung - Tử Tước De Bragelonne - đã giải thoát anh khỏi nỗi thất
vọng nặng nề của mối tình đầu thuở hoa niên bị đầu độc.
Aramis, con người khi là lính ngự lâm thì luôn luôn mơ ước được khoác
áo Tu Viện Trưởng, nhưng khi đã trở thành Tu Viện Trưởng lại mang tính
ngự lâm hơn bao giờ hết, vẫn thể hiện đúng bản chất nhất quán của mình và
tự anh đã vạch trần những mặt trái nực cười của các tu viện và giáo chức.
