VI. RA THĂM HOÀNG-HOA-THÁM RỒI VÔ
NAM-KỲ
Tháng ba năm quý-mão, tôi tìm tới yết-kiến Kỳ-ngoại-hầu Cường-
Để ở Huế, tỏ-bày việc lớn.
Kỳ-ngoại-hầu hớn-hở nói :
- Lâu nay tôi vẫn nuôi cái chí lớn đó. Ngặt vì từ lúc Hồ-quý-Châu
và Nguyễn-thụ-Nam là hai bạn đồng-chí của tôi qua đời đi rồi, tôi để ý tìm
kiếm mãi nhưng chưa gặp được ai có thể nói câu chuyện ấy với mình. Nay
các ông không từ xông-pha muôn dặm, vì chỗ tinh-khí với nhau mà tìm đến
tôi, tôi xin vui lòng hy-sinh tất cả mọi sự, để cùng các ông nằm gai nếm
mật, nếu có thể báo đáp quốc-ân trong muôn một, dầu tôi có phải tan thây
mất xác cũng vui.
Rồi Kỳ-ngoại-hầu cùng tôi và hai ông Lê, Đặng đi vô Quảng-Nam
hội-họp các đồng-chí ở nhà ông Nguyễn-Thành trên núi.
Chúng tôi bí-mật bàn-tính các việc, cùng tôn Kỳ-ngoại-hầu lên làm
hội-chủ, và giao công việc của đảng từ hai tỉnh Nam Nghĩa trở về Nam cho
Ng-Thành gánh vác, còn từ hai tỉnh Bình Trị trở ra Bắc thì tôi đảm-nhiệm.
Liền tháng 6 năm đó, tôi trở về Nghệ, rồi thẳng đường ra Bắc-kỳ
dạo chơi hơn 10 tỉnh, lén sắp-đặt việc đảng và tìm bạn đồng-chí.
Rồi tôi lặn-lội lên miệt Yên-thế, tới đồn Phồn-xương để yết-kiến
Hoàng tướng-quân Hoa-Thám.
Hoàng tướng-quân vốn là tay cứng trong đảng cần-vương xứ Bắc-
kỳ. Từ lúc ông Nguyễn-Bích tử-trận, ông Nguyễn-thiện-Thuật chạy sang
Tàu thì đảng cần-vương Bắc-kỳ tan rã. Duy có Hoàng tướng-quân một
mình chiếm giữ miền núi tỉnh Bắc-giang, chống-cự với Bảo-hộ đã ngoài 10
