NGƯỜI BÌNH XUYÊN - Trang 120

(Marseille) tới, chiếm các công sở quan trọng. Đây là lúc bọn Pháp “lên
chân” dám đánh người Việt trên đường Catinat. Tình hình căng thẳng đến
mức đại tá Xê-đi (Cédile), ủy viên Cộng hòa phải lái xe đi khắp nơi khuyên
người Pháp nên ôn hòa.
Nhưng Xứ ủy và UBND đã tranh thế chủ động. Nắm được chân tướng tên
thực dân Gra-xi, ta đã cho phần lớn lực lượng quân sự ra ngoại thành bao
vây thành phố khi quân Anh đòi giải giới quân đội Việt Nam. Ngày 19-9,
Ủy ban đã ra lời hịch kêu gọi “đồng bào nên sẵn sàng tổng đình công và
kháng chiến ngay khi phát tờ hịch này”. Bấy giờ lực lượng bảo vệ thành
phố Sài Gòn là các đội cảm tử. Ta có đến 350 đội, ngày đêm sẵn sàng “một
ra đi là không trở về” như bài hát mang tên “Chính khí ca” rất được phổ
biến trong giới tuổi trẻ.
Trước thái độ lật lọng của bọn Anh- Pháp, lực lượng quân sự ta siết chặt
vòng vây bên ngoài, bên trong thực hiện tổng đình công, tổng bãi thị. Ngày
23 là ngày chính thức Nam bộ kháng chiến và một ngày sau, bọn Pháp
trong thành sống trong cảnh kinh hoàng: Không nước, không điện. Đàn bà,
trẻ nít tập trung tại nhà hàng Công-ti-năng-tan (Continental), ăn ngủ cả
ngoài hành lang để dễ được bảo vệ. Ban ngày còn đỡ, ban đêm không đèn
là một thảm cảnh đối với bọn chúng: các đội cảm tử ẩn hiện bất ngờ khiến
chúng mất ăn mất ngủ. Tìm cái ăn không phải dễ, chợ Bến Thành, cầu Ông
Lãnh, cầu Kho đã bị đốt. Ta áp dụng tiêu thổ kháng chiến, không cho địch
có cái ăn, có chỗ ngủ.
Thành phố trong những ngày ấy, chia ra làm nhiều khu do các lực lượng
lính Chà chóp, lính Nhật và lính Pháp canh gác. Đêm 25 xảy ra một vụ
thảm sát tại khu vực Tân Định, do bọn Nhật giữ trật tự. Đây là một cư xá đa
số là người Pháp lấy tên là Cité Hérault (Xi-tê Êrô). Nửa đêm, một đám
người đột nhập cư xá tàn sát hết tất cả, không phân biệt đàn bà, con trẻ.
Trong số này có những người Pháp dân chủ tiến bộ như phi công Xô-tơ-rây
(Sauterey) đã giải ngũ và tham gia cánh tả Đảng Xã hội SFIO. Anh này ủng
hộ lập trường kháng chiến của ta. Anh biết phân biệt những người Pháp
mới ở bên Pháp với bọn Pháp thực dân ở thuộc địa. Xô-tơ-rây đã từng tâm
sự với sinh viên Huỳnh Văn Tiểng: “Nếu xảy ra cảnh đánh nhau thì các anh