Đôi Lời Về “Người Chồng Vĩnh Cửu”
F. M. Dostoevski (1821-1881) được thừa nhận là một trong số các nhà
văn vĩ đại có tầm ảnh hưởng đặc biệt tới sự phát triển văn học thế giới thế
kỉ XX. Cho tới nay ảnh hưởng đó không hề thuyên giảm. Bạn đọc Việt
Nam từng làm quen với Dostoevski qua những kiệt tác của ông như Tội ác
và trừng phạt; Anh em Karamazov; Gã khờ; Lũ người quỷ ám; Bút kí dưới
hầm… Những tác phẩm này đã ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống tinh thần
của họ, tới sáng tác của một số nhà văn, lôi cuốn mạnh mẽ sự chú ý của
giới nghiên cứu, phê bình Việt Nam. Tiếp tục giới thiệu di sản của nhà văn
thiên tài Nga cho người đọc Việt Nam hiện đang là mục tiêu lớn của các
nhà Nga học.
Tác phẩm Người chồng vĩnh cửu mà các bạn cầm trên tay là một trong
những cố gắng nhằm thực hiện mục tiêu đó.
Người chồng vĩnh cửu in lần đầu tiên trên tạp chí Rạng đông năm 1869.
Về tác phẩm này Dostoevski cho biết: “Tôi đã định viết truyện ngắn này
cách đây bốn năm, năm anh trai tôi mất, đáp lại lời của Apollon Grigoriev,
người đã khen ngợi Bút kí dưới hầm của tôi và có nói với tôi khi ấy: “Cậu
tiếp tục viết theo kiểu đó đi”. Nhưng đây không phải là Bút kí dưới hầm;
tác phẩm này hoàn toàn theo một hình thức khác, mặc dù trên thực tế nó
vẫn thuộc bản chất xưa nay của tôi (…) Tác phẩm này tôi có thể viết xong
rất nhanh - bởi vì trong nó không có một từ nào, một dòng nào lại không rõ
đối với tôi”.
Quả thật, Dostoievki đã viết Người chồng vĩnh cửu trong đúng có ba
tháng, và từ một truyện ngắn theo ý đồ ban đầu, khi kết thúc nó đã trở
thành thiên truyện dài có dung lượng của một cuốn tiểu thuyết.
