Trần Bá uống cạn cốc nước để cạnh micro. Sau đó ông lại tiếp tục.
Giờ ông đề cập đến một điểm mà ông biết rằng sẽ gây tranh cãi gay
gắt trong thính giả của hội nghị này và trong Bộ Chính trị.
– Chúng ta phải biết mình làm gì, Trần Bá nói, nhưng đồng thời
cũng phải biết mình không làm cái gì. Những gì chúng ta đề xuất với
những người bạn châu Phi không phải là làn sóng thuộc địa hóa mới.
Chúng ta không đến đó như những kẻ xâm lược mà như những người
bạn. Chúng ta không có ý định tái diễn những sai lầm của chủ nghĩa
thực dân. Chúng ta biết thế nào là áp bức vì biết bao lớp cha ông của
chúng ta đã phải sống như nô lệ ở nước Mỹ vào thế kỷ 19. Chúng ta
cũng từng phải trải qua sự tàn ác của chủ nghĩa thực dân châu Âu.
Nhìn bề ngoài có thể khiến người ta nhầm lẫn, nhưng thế không có
nghĩa là chúng ta sẽ đặt lục địa Phi châu trước một cuộc xâm lược của
thực dân. Chúng ta chỉ muốn giải quyết một vấn đề mà vẫn trợ giúp
được người dân ở đây. Chúng ta sẽ tiến hành canh tác trên những vùng
đồng bằng thưa thớt, trong các thung lũng màu mỡ chạy dọc những
con sông lớn của châu Phi bằng cách gửi hàng triệu nông dân nghèo
của chúng ta đến đó, và họ sẽ không do dự khai hoang những mảnh
đất đó. Chúng ta không đuổi người bản địa đi mà chỉ lấp đầy những
khoảng trống và tất cả đều được hưởng lợi từ việc này. Ở một số nước
châu Phi, đặc biệt là tại miền Nam và Đông Nam, có những dải đất
bao la mà người dân nghèo nước ta có thể đến an cư lạc nghiệp. Như
vậy chúng ta sẽ di dân, sẽ canh tác, xây dựng châu Phi và đồng thời
loại trừ được mối đe dọa đang treo lơ lửng trên đầu mình. Chúng ta
biết sẽ gặp phải sự phản đối, không phải chỉ từ cộng đồng quốc tế, họ
tố cáo Trung Quốc đang trở thành thực dân sau khi đã ủng hộ cuộc
chiến chống chủ nghĩa thực dân. Chúng ta cũng sẽ vấp phải sự phản
đối ngay trong Đảng. Tôi mong bài phát biểu này sẽ làm sáng tỏ
những ý kiến trái chiều đó. Cũng sẽ có nhiều người đối lập trong các
hàng ngũ lãnh đạo đất nước. Các đồng chí, những người hôm nay có
mặt ở đây, các đồng chí đại diện cho lý trí, cho lẽ phải, vì các đồng chí
