chuỗi hành xử của các nhân vật trước nhiều tình huống luôn mở ra sự chân
thực của tâm lý; một kết cục thất bại các toan tính của nhân vật chính
không đưa tiểu thuyết đến bế tắc yếm thế là thành công của tiểu thuyết mà
chúng ta cần ghi nhận như một thành tựu của văn xuôi 20 năm đổi mới.
Nhưng có vẻ như trong con mắt của số đông, cuốn tiểu thuyết thứ nhất
này của Bùi Việt Sỹ còn thiếu một thứ và nó sẽ được bổ khuyết bằng cuốn
thứ hai, Anh và hai người đàn bà. Quả thật, ở cuốn trước, tình yêu thực chỉ
"diễn ra" trong trí nhớ; tình dục chỉ lướt qua nhưng lại mang hàm ý nhọc
nhằn của gã đàn ông tha hương kiếm tiền và rồi nó liền bị tan rã bởi "tình
phí" quá cao! Trong cuốn sau này, nhân vật chính Huấn lại dính líu tới hai
người đàn bà. Họ đều rất đẹp, mỗi người mỗi vẻ. Huấn yêu Thảo thật hồn
nhiên nhưng lại ngưỡng vọng Hằng, khi đó đã là vợ của một phó tiến sĩ
mới Tây học về; cặp vợ chồng tuy có chênh lệch về ngoại hình lại là hình
ảnh lý tưởng của tuổi trẻ trong khu tập thể một thời. Không phải là vô cớ.
Thảo đã không thể chờ được cho đến khi mơ ước lãng mạn của Huấn trở
thành hiện thực; đêm trước ngày cưới Thảo đã chủ động rủ Huấn đi chơi để
hiến dâng - sự hiến dâng quả quyết như một toan tính kết thúc có hậu cho
một thời lãng mạn. Nhưng Huấn chưa đủ từng trải để có thể mất tân với các
hình dung đẹp đẽ của anh về tương lai. Thảo đã sớm lấy chồng giàu và già,
có lẽ trực cảm của một cô gái từng ngâm trong bất hạnh ấu thơ đã mách
bảo, đó cũng là cách để Thảo đỡ đần cậu mợ từng thay bố mẹ nuôi nấng cô.
Thế rồi gia đình Thảo đã gặp rủi ro chính vì nhan sắc lộng lẫy của cô; tay
giám đốc xí nghiệp nơi ông chồng già thợ bậc cao của cô làm việc nảy sinh
tà tâm và bị cô cự tuyệt; ông chồng bị sa thải bởi lý do lý lịch không rõ
ràng (khổ, một Viều kiều ở Tân thế giới về nước thì lý lịch làm sao mà rõ
ràng được?) Họ bị ném ra vỉa hè rồi ông chồng Thảo đã bị chết trên đường
di tản. Hằng đã ly dị với anh chồng trí thức đầy mưu toan để yêu và lấy anh
chồng cơ bắp từng vô địch việt dã nhưng rồi lại tan vỡ. Còn Huấn thì đã kịp
trở thành phó tiến sĩ - nghĩa là thành hình ảnh mơ ước xưa của chính mình
khi câu chuyện đang diễn ra. Thế rồi, đúng vào lúc Hằng và Huấn có thể sẽ
