người quảng đi ăn mì quảng
195
thợ mộc phải sắm cưa, bào, đục, anh thợ may phải
sắm máy may, thì nhà văn chỉ cần một cây viết và một
xấp giấy đã có thể ung dung hành nghề. Tất nhiên,
sang hơn thì dùng máy đánh chữ, sang hơn nữa thì
xài computer, nhưng nếu không có những máy móc
cồng kềnh đó, giấy và viết kể như đã đủ. Cũng như
nếu không có xe gắn máy hay ôtô, con người ta vẫn có
thể đi lại bằng chiếc xe đạp cà tàng. Xem ra, yêu cầu
về công cụ của nghề văn còn thấp hơn những nghề lao
động bình dân như đánh giày hay sửa xe đạp.
Nguyên liệu của nghề văn còn đơn giản hơn nữa.
Thợ mộc cần gỗ, thợ may cần vải, thợ hồ cần xi măng,
còn nhà văn chỉ cần... chữ. Mà chữ là thứ nguyên liệu
chẳng phải bỏ tiền ra mua. Chữ lềnh khênh trong các
cuốn sách, ngổn ngang trên những trang báo. Chữ lấp
lánh trên các trang web, thậm chí trên các bảng hiệu
dọc phố, cả trên những tờ quảng cáo linh tinh dán trên
những cột điện hay những gốc cây. Thư la rầy của cha
mẹ, thư đòi nợ của ngân hàng, thư đòi chia tay của
người yêu cũng là nguồn cung cấp nguyên liệu đối với
nhà văn. Vì trong đó, có chữ.
Tiếng nói là chữ được phát thành âm thanh; nghe
thiên hạ trò chuyện, cãi vã hay mắng nhiếc nhau cũng
là cơ hội để nhà văn thu thập nguyên liệu.
Vậy, nguyên liệu của nghề văn ở khắp mọi nơi. Và
hoàn toàn miễn phí, nếu cuốn sách ta đọc là mượn của
bạn bè hay của thư viện, tờ báo ta xem là của ông hàng
xóm hay trên giá báo của cơ quan.
