196
nguyễn nhật ánh
2
Nhà văn ắt nhiên phải giỏi dùng chữ. Vì yêu
cầu đầu tiên trong thao tác chữ nghĩa của nghề
văn là phải chính xác. giống như đường kim của thợ
may hay viên gạch của thợ hồ, đặt lệch một li có khi
lại đi hơn một dặm. Ví dụ đơn giản nhất: nhà văn phải
dùng một cách phân biệt từ thánh thót khi nói về tiếng
dương cầm và từ réo rắt khi mô tả tiếng vĩ cầm. Cũng
như vậy, bập bùng để chỉ tiếng đàn ghita hay véo von
dành cho tiếng tiêu, tiếng sáo... Đều là nhạc cụ, nhưng
sắc thái âm thanh của từng loại khác nhau rõ rệt. Cũng
như sự khác nhau giữa tiếng ăng ẳng của chó, quang
quác của gà và ủn ỉn của lợn mà chúng ta nghe thấy
hằng ngày.
Muốn vậy phải có nhiều chữ để dùng. Giàu chữ: đó
là lời khen với một người làm nghề văn.
3
Làm sao biết mình có giàu chữ hay không?
Thiết tưởng, để biết điều này cũng không khó
lắm. Đọc hàng trăm cuốn sách, đọc hàng ngàn tờ báo,
thấy chỗ nào cũng hiểu, chữ nào cũng biết, hiển nhiên
bạn là người giàu chữ. Tất nhiên, có thể bạn sẽ gặp một
vài khó khăn khi gặp những thuật ngữ chuyên môn về
tôn giáo, triết học, y học hay khoa học kỹ thuật nhưng
các từ điển chuyên ngành sẽ giúp bạn tra cứu và qua
đó, bổ sung thêm nguyên liệu cho nghề của bạn. Như
vậy, muốn giàu chữ phải đọc nhiều, phải siêng đọc.
Nhưng người biết cách kiếm tiền chưa chắc đã là
người biết cách xài tiền. Nghề văn cũng vậy, kiếm chữ
