6. Nuôi dưỡng đức tính tốt đẹp bên trong
còn hơn là tìm kiếm hư vinh bề ngoài
Người không có gì đáng tự hào lại thường cảm thấy rất tự hào. Họ hi vọng người khác cổ vũ
cho họ, nhưng thường chỉ khiến cho người ta cảm thấy nực cười. Một số người giống như ăn
mày cầu xin công danh lợi lộc hoặc giống như những con kiến thu nhặt lời khen, đó đều là do
lòng ham hư vinh gây nên.
Cho dù bạn có là người tài hoa ngất trời đi nữa, thì cũng hãy cố gắng tránh hư vinh, chuyên tâm
thoải mái làm việc của mình, dành việc đánh giá cho người khác.
Chớ nên khoác lác hư vinh. So với việc truy cầu hư vinh bề ngoài, chẳng thà hãy vun đắp cho
đức tính tốt đẹp bên trong còn hơn.
------Baltasar Gracián
Từ góc độ nào đó mà nói, chúng ta không thể không thừa nhận, ham hố hư vinh là bản tính trời
sinh của con người. Người đời thường nói “Ái mĩ chi tâm, nhân giai hữu chi” (lòng yêu cái đẹp,
ai ai cũng có), chính là để nói về điểm này. Lòng yêu cái đẹp bản thân nó không có tội, ham
chuộng hư vinh có lẽ cũng không có gì đáng trách, nhưng sở dĩ Gracián có thể sáng suốt hơn
người bình thường bởi ông giữ một quan điểm: Đằng sau cái hư vinh mà con người tranh đoạt
luôn tiềm tàng nguy hiểm. Vầng hào quang bề ngoài đôi khi ẩn chứa sự lường gạt bên trong.
Trung Quốc là một quốc gia có lịch sử lâu đời. Trước kia, đây từng là vùng đất mà các nước
khác đều khao khát tìm đến, là đất nước phát triển và giàu có bậc nhất trên thế giới. Vì vậy,
người Trung Quốc dần dần nuôi dưỡng thói quen tự mãn kiêu ngạo, ham chuộng hư vinh. Họ
thích thú với việc đánh giá thế giới bên ngoài từ góc độ của bản thân, yêu cầu người khác phải
giống mình, lấy đó để thoả mãn tâm lí kiêu ngạo và hư vinh.
Thời Mãn Thanh, kinh tế và văn hóa Trung Quốc đứng hàng đầu trên thế giới, từ vua quan cho
đến bách tính, trong sâu thẳm tiềm thức đều có tâm lí chuộng hư vinh “Thiên hạ mình ta là
nhất”. Họ không biết gì về thế giới bên ngoài, căn bản không ý thức được sự phát triển vượt
bậc của các quốc gia khác. Kì thực, họ chẳng hề quan tâm chút nào đến sự phát triển của thế
giới bên ngoài mà chỉ quan tâm đến vinh hoa phú quý của bản thân cũng như việc có được
nước khác tôn kính hay không.