Flavières thích thú ở Orléans, mỗi chiều dạo bên bờ sông ngắm nhìn lủ
chim cú tắm nắng. Nhà nào nhà nấy điều mở đài. Ở vỉa hè các quán cà phê,
mọi người điều có chung một căn bệnh bí mật, trong khi bầu trời đang đến
ôm chầm lấy bầu trời kia thị trấn Loire, ở Paris hiện giờ ra sao? Madeleine
chắc giờ đã an táng rồi. Gévigne đã đi Havre, Flavières đôi khi đặt ra câu
hỏi, với mọi dè dặt như một người vừa khỏi bệnh mở băng vết thương đặng
quan sát vết thẹo. Phải, anh vẫn còn đau khỗ. Nhưng sự kích động lúc đầu
đã nhường chỗ cho sự tê tái, đau đớn nhức nhối. May thay chiến tranh đã
làm cho nó phân tán. Bây giờ người ta được biết là đạo binh thiết giáp của
Đức đã chọc thủng phòng tuyến Arras và vận mệnh tổ quốc đang lâm nguy.
Mổi ngày về phía nam. Người ta lặng lẽ nhìn đoàn xe đi qua mà cõi lòng
trống rỗng. Thị trấn mỗi ngày một thêm dơ dáy bụi bặm. Người ta thập thò
dò hỏi những người bị nạn mà Flavières khám phá ra khắp mọi nơi hình
ảnh tan vỡ của mình. Anh không còn sức trở về Paris.
Một cột báo đã đập vào mắt anh khi anh đang uống cà phê sáng. Một tít ở
trong tù cho biết cảnh sát đang điều tra về cái chết của Madeleine. Gévigne
bị cảnh sát điều tra. Thật đáng sửng sốt, thật khiếm nhã. Sau những tin tức
ở trang nhất, những hình ảnh các thôn làng bị oanh tạc, anh đọc lại bài báo
này. Rõ ràng cảnh sát đang loại bỏ giả thuyết tự tử. Cảnh sát còn cả đống
chuyện phải làm sao lại tính chuyện đâu đâu. Anh biết rõ Gévigne vô tội.
Anh sẽ nói cho họ biết khi tình hình tốt hơn. Hiện giờ xe lửa trật và luôn
trễ. Những ngày qua mau, báo chí tập trung thông tin về các cuộc chiến lẻ
tẻ tàn phá những cánh đồng lúa ở miền Bắc.
Người ta không rõ quân Ðức, quân Anh, Pháp, Bỉ ở đâu. Flavières ít nghĩ
đến Gévigne, nhưng tự hứa sẽ lặp lại sự thật khi có cơ hội. Quyết định này
tạo cho anh niềm tin vào chính mình, và cho phép anh tham dự nhiều hơn
vào cảm xúc của mọi ngươi. Anh tham dự các lễ ở nhà thờ kỷ niệm Hame
Jare. Anh cầu nguyện cho nước Pháp, cho Madeleine. Anh không tách rời
sự khác biệt về thảm hoạ giũa tổ quốc và nổi khó của riêng anh. Anh điện
thoại cho Gévigne, nhưng không có ai bên kia đầu dây. Ga xe lửa Saint-
Pieres- des Corp bị oanh tạc.