Vó ngựa
Lời bàn: Tôi cho rằng các thể loại văn chương cũng giống như một chiếc lồng sắt đang nhốt
từng đàn chim ngớ ngẩn “tác gia” hoặc “thi nhân”. Tất cả mọi người đều đang bay ở trong chiếc lồng
ấy và đang thi đua với nhau xem thử ai bay biến hóa nhất, lỡ có ai đó đâm thẳng vào lưới sắt tất yếu sẽ
gặp phải sự chửi bới, trào lộng. Có một ngày, một con chim chín đầu đâm thẳng vào lưới sắt và làm cho
không gian trong lồng trở nên rộng hơn, thoáng đãng hơn, tất cả những con chim còn lại bay được thỏa
sức hơn. Rồi lại có một ngày, một bầy chim chín đầu húc vỡ toang chiếc lồng, nhưng chúng không thể
bay thẳng lên chín tầng mây xanh để rồi lại chui vào một chiếc lồng mới mà thôi. Thơ tứ tuyệt, thơ ngũ
ngôn, thơ thất ngôn, thơ tự do, truyền kỳ đời Đường, thoại bản đời Tống, tiểu thuyết Minh Thanh… Một
thể loại văn học mới hình thành không phải một sớm một chiều nên sau khi đã hình thành cần phải có
một thời gian ổn định, cần phải có một quy phạm thẩm mỹ - chiếc lồng. Những con chim chín đầu
không ngừng húc vào đó để nới rộng thêm, nhưng trước khi húc nát chiếc lồng, chúng phải có một thời
gian để bay trong ấy. Bên trong ấy có lẽ là có chút ít ý vị triết học Mác!
Những con chim một đầu như chúng tôi, nhờ vào những đại sư phụ chín đầu nới rộng không
gian trong lồng, gắng gượng chao đôi cánh mỏi mệt mà tự cảm thấy “tri túc”.
Khi chúng tôi từ nhà hàng ăn uống “Không nói ngoa” trong vùng du
lịch sinh thái tận sơn lâm cùng cốc vừa mới khai trương bước ra thì đã giữa
trưa. Trong khe núi, mây mù đặc quánh ùn ùn xông lên, những lối đi trên đá
gập ghềnh trải đầy một thứ ánh sáng vàng vàng. Không biết mặt trời ở nơi
nào, chỉ thấy những chỗ da thịt để lộ ra ngoài như bị muôn ngàn mũi kim
châm vào, mồ hôi dâm dấp nhưng không thể chảy thành dòng, toàn thân như
bị phủ một lớp keo đặc quánh. Khi gặp nhau vào năm ngoái, anh trai tôi bảo
khí hậu Hồ Nam rất nóng, miệng tôi nói huyên thuyên không hề hấn gì và
trong lòng cứ nghĩ là anh trai mình quan trọng hóa vấn đề. Nhờ bản tin dự
báo thời tiết trên ti vi mà tôi biết nhiệt độ ở Trường Sa không hơn ở Bắc Kinh
bao nhiêu (mà ở Bắc Kinh chưa bao giờ tôi cảm thấy khó chịu về nhiệt độ
cao cả), bây giờ tôi mới thấm thía, thấm thía ngay trong buổi sáng đầu tiên
đặt chân lên thành phố Trường Sa. Những người buôn bán nhỏ trên các
