trân trọng cái giá trị lớn lao của Dịch lí đến chừng nào; đồng thời với những
gì thể hiện trên trống này, ta có thể nói rằng nó do chính những người làm
nên kiệt tác Ngọc Lũ làm ra, hoặc do những hậu duệ của nhóm người ấy
thực hiện. Vì trên các chiến binh cũng có chữ Sơn
山. Trên trống này người
xưa chỉ đưa thông tin Hà đồ là chính, còn các tính toán khác về các con số
của Dịch lí thì đơn giản hơn như: Mặt trời 12 cánh – 3 vòng hoa văn – 8
chim diệc bay – 8 chim diệc đậu.
Mặt trống Ngọc Lũ này có thể là phiên bản được làm trước cái Ngọc Lũ
mà tôi đã lấy làm phiên bản chính để tìm hiểu. Bởi vì xét về các mặt hầu
như tương hợp với nhau như: Số vòng 16 với tất cả ngôn ngữ mà tôi đã giải
thích cho Ngọc Lũ 1 nói trên. Mặc dầu ở vòng 8 tuy có thay đổi về cách bố
trí, chủ yếu cho mĩ thuật, nhưng vẫn giữ được con số 20. Hình gồm 2 loại =
Hươu Gà, mỗi loại 5 nhóm = 2 x 5 = 10. Mỗi nhóm 4 con 4 x 5 = 20. 5
nhóm gà 4 x 5 = 20. Riêng tại vòng 6, người xưa đã bố trí lễ hội theo một í
nghĩa nào đó mà hiện nay tôi chưa thể có giải thích gì.
