sinh sản tốt trong mười trường hợp của ông Kolreuter. Nhưng trong những
trường hợp này và rất nhiều trường hợp khác, ông Gartner buộc phải cẩn
thận đếm các hạt giống, nhàm để chứng minh xem có bất kỳ mức độ nào
của sự vô sinh không. Ông luôn so sánh số lượng lớn nhất của các hạt
giống tạo ra bởi hai loài khi đem lai ghép với nhau và bởi con cháu của
chúng với số lượng trung bình sinh ra bởi bố mẹ thuần chủng trong tự
nhiên. Nhưng một một nguyên nhân chính gây ra sai sót mà tôi thấy cần
phải được trình bày ở đây: một cây khi đem đi lai ghép phải bị phá bỏ cơ
quan sinh dục, và cái quan trọng hơn là phải bị cách ly nhằm tránh việc
phấn hoa được các con côn trùng mang tới hoa khác. Hầu hết tất cả các cây
ông Gartner thí nghiệm đều trồng trong chậu, và chắc chắn là giữ trong một
phòng nhà ông. Việc các quá trình này thường gây hại đối với tính sinh sản
của một cây là không thể bị nghi ngờ, vì ông Gartner đưa ra trong bảng của
ông nhiều trường hợp cây bị ông phá bỏ cơ quan sinh sản của chúng, tự cấy
thêm khả năng sinh sản với phấn hoa của bản thân chúng, và (ngoại trừ tất
cả các trường hợp như loài Leguminosae, mà chúng ta khó có thể biến cải
chúng) nửa trong số hai mươi cây này có cơ quan sinh sản bị tổn thương ở
mức độ nhất định. Hơn nữa, như ông Gartner trong nhiều năm qua đã liên
tục cấy ghép hoa anh thảo và hoa anh thảo vàng, những cây mà chúng ta có
lý do chính đáng đê tin chúng là các biến thể, và chỉ một hoặc hai cây là có
khả năng sinh hạt giống; như ông tìm thấy ở cây hổ người xanh và đỏ phổ
biến (Anagallis, arvensis và coerulea) mà những nhà thực vật học danh
tiếng nhất xếp chúng vào biến thể, hoàn toàn là vô sinh cùng nhau; và như
ông ta cũng đi tới kết luận tương tự trong vài trường hợp giống như the; tôi
cảm thấy rằng những thực tế đó cho phép chúng ta nghi ngờ xem liệu nhiều
loài khác thực sự là vô sinh, khi lai ghép giữa các loài, như ông Gartner tin
thế.
Một mặt, rõ ràng là tính vô sinh của nhiều loài khi đem lai ghép là vô cùng
khác biệt trong mức độ và tiến triển dần dần không cảm nhận được. Mặt
khác, khả năng sinh sản của các loài thuần chủng dễ dàng bị ảnh hưởng bởi
nhiều hoàn cảnh khác nhau. Với tất cả các mục đích thực tiễn, điểm khó
