Một ví dụ về chứng tâm thần để biện giải: Trong chương về cấm kị
tôi đã viện dẫn một người bệnh mà những cấm đoán cưỡng bức đã bày tỏ
những tương ứng tuyệt đẹp với cấm kị của người Maori. Chứng tâm thần
của người phụ nữ đó hướng về phía người chồng; nó đạt đến cực điểm
trong phòng ngừa ước muốn vô thức sau cái chết của người chồng. Nỗi
khiếp sợ hiển nhiên nhất có tính hệ thống phù hợp hoàn toàn với sự đề cập
đến cái chết, ỏ nơi mà chồng bà tắt thở hoàn toàn và không bao giờ trở
thành đối tượng của nỗi lo có ý thức. Một hôm bà nghe nói chồng mình yêu
cầu những con dao cạo râu cùn phải được đưa đến hiệu nào đó mài lại. Bị
điều khiển bởi một lo lắng riêng, bà đã lên đường đến cửa hiệu nọ và sau
khi trở về, bà yêu cầu chồng bà phải mang những con dao ấy đi vĩnh viễn,
vì bà đã phát hiện ra rằng ngoài cái cửa hiệu mà ông chồng nói đến còn có
cửa hiệu cưa, hàng tang lễ và các hàng hoá đại loại như thế nữa. Những con
dao đó, bằng mục đích của mình, đã bị đẩy vào mối liên hệ không thể giải
toả được với suy nghĩ về cái chết. Điều này giờ đây đã trưởng thành
nguyên nhân căn bản của cấm đoán. Chúng ta có thể hoàn toàn chắc chắn
rằng, người bệnh chắc đã tự mang cấm đoán của những con dao về nhà mà
chẳng cần đến sự phát hiện về quan hệ láng giềng. Vì thêm vào đó nữa là,
trên đường đến của hiệu, bà đã gặp phải một xe tang, một người mặc tang
phục hoặc một người mang vòng hoa tang. Mạng lưới các điều kiện đã quá
đủ để săn lấy con mồi trong bất kì trường hợp nào; rồi sau đó nó quây lấy
bà, cho dù bà có muốn kéo nó về hay không. Người ta đã có thể chắc như
đinh đóng cột rằng bà không hề tạo ra những điều kiện của cấm đoán cho
mọi trường hợp khác. Thế cũng có nghĩa như nói, đó từng là một "ngày tốt
đẹp hơn". Nguyên nhân thực sự của cấm đoán về những con dao cạo hiển
nhiên như chúng tôi đã tìm ra một cách dễ dàng, chính là sự cứng cỏi chống
lại hứng thú thái quá trong tưởng tượng, chồng bà ta có thể tự cắt cổ mình
bằng con dao cạo vừa được mài sắc.
Một nỗi sợ đi lại, một sự ngại ngùng (Abasie) hay một nỗi sợ công
trường cổ đại Hi Lạp (Agoraphobie) đều được hoàn thiện và chi tiết hoá
theo cùng một cung cách như thế, một khi sự hỗn hợp thành công trong
