Bọn lai căn có khuynh hướng theo kẻ mạnh. Nhưng ở Giao Chỉ, bọn ấy
phải lọt vào tay xã hội Việt, chính vì Việt là đa số, còn họ thiểu số, bằng
như trái lại, thì cho dẫu ta độc lập, ta vẫn cứ là một xã hội Tàu lai, theo
phong tục Tàu và nói tiếng Tàu, tuy không giống Tàu một trăm phần trăm,
cũng giống 70 phần trăm về thói quen, về phản ứng sinh lý.
Nhưng trên thực tế thói quen và phản ứng của ta khác Tàu đến mười điều
(nói theo văn phạm Tàu).
1. Chủng Cực Nam Mông Gô Lích thành hình dưới thời Đinh Bộ Lĩnh,
tức sau cuộc đánh đuổi của Lý Bí, Lê Đại Hành, Ngô Quyền.
2. Nhưng chủng Lạc Việt thì cũng cứ tồn tại vào thời đó, bằng vào việc
còn thờ kính trống đồng ở các đời sau, Lý, Trần, Lê, Nguyễn.
Trước đó những người lai làm Tàu toàn loạt và có lẽ đã chạy về Tàu cả,
hoặc bị tàn sát cả, kể từ đời Lý Bí.
Bằng chứng lai đi lai lại ấy, thấy quá rõ khi ta so sánh người Quảng
Đông, Phúc Kiến với người Việt Nam.
Họ gốc Tây Âu tức Thái và gốc Mân Việt, nên họ nhỏ bé hơn người Hoa
Bắc.
Trong khi đó thì họ lại cao lớn hơn người Việt Nam là tại làm sao? Vì họ
cứ bị lai hoài với Tàu, từ đời Tần Thỉ Hoàng đến ngày nay, vẫn chưa thôi
còn ta thì chỉ lai có một lần rồi lai đi lai lại với người Việt, chớ không với
người Tàu nữa.
Yếu tố Hoa trong dân tộc Việt Nam rất là yếu. Vì thế mà ta mới là Việt
Nam được, chớ không như Tây Âu và Mân Việt.
Cái sọ của Patte đính chánh mạnh cái thuyết hàm hồ của O. Jansé.
