Mối tình đầu
Khung cảnh đồng bãi vùng ven mùa này có phần xơ xác vì người
dân vừa thu hoạch xong vụ ngô, chưa kịp nhổ gốc, dọn cây. Cả những
bãi dâu mướt xanh như dịp cuối xuân đầu hạ thường niên bây giờ
cũng đã được tận thu để người ta chặt cành ươm trồng vụ mới.
Nguyễn Du khoác một tay nải nhẹ, bên trong chỉ có một bộ quần áo
và thứ quý giá nhất là một thanh kiếm ngắn, đang vừa đi vừa tìm
nhận lại những dấu ấn quen thuộc mà mấy năm xa cách.
Từ giã Sơn Nam, nơi anh tá túc gần ba năm, Nguyễn Du có chút
bâng khuâng. Ban đầu Nguyễn Du bị ép về Sơn Nam, để khỏi
quyến luyến với mối tình không môn đăng hộ đối. Nguyễn Khản
lo cho chú em tuy có tiếng thông minh nhưng tâm trạng thì hay xúc
động và chưa thật trưởng thành nên đã gửi Nguyễn Du về nhà vị
đồng liêu Đoàn Nguyễn Thục để nhờ ông này dạy dỗ.
Gia đình họ Đoàn ở làng Hải An huyện Quỳnh Côi, trấn Sơn Nam
cũng là một gia đình danh giá. Ông Đoàn Nguyễn Thục là một vị quan
có cả tài võ lẫn văn vốn rất được Chúa Trịnh Sâm trọng dụng. Ông
Thục cũng rất trân trọng cha con Nguyễn Nghiễm, Nguyễn Khản,
nên khi ông về hưu, Nguyễn Khản mới gửi em mình về đó cậy nhờ.
Ông Thục có con trai là Đoàn Nguyễn Tuấn hơn Nguyễn Du đến 15
tuổi và đã đỗ hương cống nhưng vẫn còn đang lần lữa chưa muốn
ra làm quan, có thể bầu bạn và hướng dẫn cho Nguyễn Du.
Những ngày đầu về Hải An, Nguyễn Du vừa bỡ ngỡ, vừa không
thoải mái nên cứ nép mình không giao tiếp với ai. Anh cũng có
phần chểnh mảng, không tha thiết gì chuyện học hành nên hai năm
mới đỗ được tam trường (tương đương tú tài) và không thể nào vào
được tứ trường (hương cống), trong khi các anh em của mình như
