NGUYỄN DU TRÊN ĐƯỜNG GIÓ BỤI - Trang 262

của người Macedonia. Năm 346 TCN, Demosthenes được cử tới đàm phán
hiệp ước hoà bình giữa Athens và Macedonia. Nhờ nỗ lực của ông, năm
340 TCN, vua Philip đã phải trì hoãn việc xâm chiếm vương quốc
Byzantine (ngày nay là Istanbul). Nhưng sau đó, liên minh giữa người
Thebes và Athens bị vua Philip đánh bại trong trận Chaeronea năm 338
TCN. Năm 324 TCN, Demosthenes bị kết án vì nhận hối lộ của Harpalus,
người chiếm giữ kho của cải vô cùng to lớn của Alexander 'Ðại đế'. Sau khi
Alexander chết năm 323 TCN, Demosthenes lại thúc giục người Hy Lạp nổi
dậy đòi tự do nhưng người kế tục Alexander là Antipater đã dập tắt mọi sự
bạo loạn và đòi người Athens phải trao nộp những lãnh tụ yêu nước, trong
đó có Demosthenes. Một dị bản khác với truyện kể của Plutarch là khi Ðại
hội dân chúng của Athens quyết định kết án tử hình những người này thì
Demosthenes trốn đến đảo Calauria rồi tự tử tại đây. Plutarch cũng viết về
cuộc đời của Demosthenes nhưng chúng tôi không đưa vào tuyển tập này.
9. Một cuộc chiến tranh toàn Hy Lạp chống lại người Ba Tư đã được mơ
ước từ rất lâu. Xenophon và 10.000 chiến binh đã làm được điều này và
đem về nhiều của cải. Agesilaus cũng dễ dành giành được thắng lợi cho đến
khi bị gọi về tham gia cuộc nội chiến giữa các thành bang Hy Lạp.
10. Diogenes của xứ Sinope (412?-323 TCN), triết gia Hy Lạp, được coi là
cha đẻ của chủ nghĩa Hoài nghi (Cynicism). Ông là người có nhiều tư tưởng
rất độc đáo.
11. Ðây là nơi diễn ra cuộc chiến tranh thành Troy (khoảng năm 1250
TCN), cách cực nam của sông Dardanelles (Hellespont) 6km, thuộc Thổ
Nhĩ Kỳ. Tại đó, tổ tiên của Alexander, Achilles vĩ đại, cháu nội của Aeacus
đã ghi được những chiến công mà trường ca Iliad của Homer đã làm nên bất
tử. Tóm tắt câu chuyện như sau: Eris, nữ thần của sự bất hoà, tức giận vì
không được mời đến dự đám cưới của Peleus (cha của Achilles) và Thetis
(một nữ thần biển). Nhưng nữ thần vẫn tới và ném ra một quả táo vàng có
khắc dòng chữ 'Dành cho người phụ nữ quyến rũ nhất'. Ba nữ thần tranh
giành nhau quả táo vàng này là Hera (Juno): nữ hoàng của các vị thần,
Aphrodite (Venus) nữ thần tình yêu và Athena (Minerva) nữ thần của sự
khôn ngoan. Ðể giải quyết cuộc tranh chấp này, 3 nữ thần đồng ý chọn