NGUYỄN DU TRÊN ĐƯỜNG GIÓ BỤI - Trang 277

10. Tiếng cười rất quan trọng trong cuộc sống của người Sparta. Nó không
chỉ giúp họ tiêu khiển mà còn làm hệ thống pháp luật của họ thêm vững
chắc bằng cách chê bai nhẹ nhàng bất cứ ai không tuân thủ pháp luật. Khiếu
hài hước là một trong những đức tính của các nhà lãnh đạo Sparta.Trong tác
phẩm Lời nói người Sparta của Plutarch có một câu chuyện về sự hài hước
của người Sparta. Khi một người bị xếp vào chỗ xấu nhất trong dàn đồng
ca, ông ta nói: 'Thật tuyệt vời, thưa ngài nhạc trưởng! Ngài đã tìm được
cách làm cho chỗ này trở nên cao quý'. Một câu chuyện khác, khi nghe thấy
một người nói rằng mình có thể bắt chước tiếng chim hoạ mi như thật, một
người Sparta nói: 'Bây giờ tôi mới được biết thế nào là tiếng chim hoạ mi!'.
Một người Sparta thấy những người khác ngồi trong nhà vệ sinh, bèn nói:
'Chưa bao giờ tôi được ngồi vào một chỗ mà khi tôi đứng dậy lại nhường
chỗ cho một bô lão'. Khi một người tên là Pedaritus không được chọn vào
Ðội 300 [đơn vị xuất sắc nhất trong đội quân Sparta], người ta hỏi tại sao
thất vọng mà anh vẫn cười vui vẻ. Pedaritus trả lời rằng anh rất vui vì biết
rằng trong thành phố còn có 300 người khác giỏi hơn mình.
11. Cuộc thi đấu Olympiad lần đầu tiên tổ chức vào năm 776 TCN. Trước
đó, Hercules đã lập ra cuộc đấu này nhưng sau đó không được tổ chức tiếp.
12. Các nữ thần Muses bao gồm chín nữ thần, là con gái của thần Zeus
(Jupiter) và thần Mnemosyne (thần trí nhớ). Mỗi nữ thần cai quản một môn
nghệ thuật nhất định, như thần Clio cai quản môn lịch sử, Terpsichore -
khiêu vũ, và Thalia - hài kịch.
13. Castor là một trong hai vị thần sinh đôi của Sparta, người kia là Pollux.
Theo truyền thuyết, họ được sinh ra từ mối tình của thần Zeus và một thiếu
nữ tên là Leda. Tên của họ được đặt cho một chòm sao ở Bắc bán cầu,
chòm Song sinh (Gemini, nằm ở cung Hoàng đạo thứ 3, từ 21/5 đến 20/6).
14. Thebes: thành bang Hy Lạp ở Boeotia, phía bắc núi Cithaeron
(Kithairon), tây bắc Athens. Thebes là thành phố Hy Lạp cổ được nói đến
nhiều nhất trong các huyền thoại và truyền thuyết với các câu chuyện về
vua Oedipus (Ơ-đíp), anh em sinh đôi Amphion và Zethus, và cũng là nơi
anh hùng Hercules sinh ra. Tại vị trí của Thebes ngày nay là thị trấn Thivai
thuộc miền trung Hy Lạp.