Bốn thùng nước to chưa kịp đặt xuống đất, họ đã ùa đến. Nào gáo, bơ,
nón tranh nhau sục vào. Lắm người bế con thơ không chen được, phải chờ
tất cả múc xong, mới té chỗ nước cặn ra vò tã và quần áo bẩn.
Thứ nước này nhơ bẩn không thứ nào bằng. Tội nhân gọi là nước rau
hay nước mũi. Quanh năm vẩn đục, nhớt như lá mùng tơi vò, và, những
tháng năm, tháng sáu gần cạn, nước đổi sang màu gạch cua nồng nặc hơi
bùn. Bốn thúng nước chuyên vào lần thứ hai, nhưng tù đàn bà vẫn tranh
nhau giặt giũ. Giám thị chờ lâu gắt ầm lên. Cai trại mượn thể càng quát
tháo. Chỉ còn ít phút nữa cửa trại đóng.
Nền nhà và các rãnh lênh láng nước. Người quét không kịp đổi tay
chổi và ngẩng đầu nhìn. Mùi hôi hám bốc lên trong bóng tối, càng nặng nề,
càng như nạo ruột. Người quét choáng váng, mặt nhợt nhạt.
Nửa giờ sau, tội nhân phải dồn ra sân. Những con người rách rưới,
còm cõi ấy ngồi run run trong hơi ấm của nắng đông. Trẻ con bớt khóc. Mẹ
chúng có thời giờ đụp vá quần áo. Vài cụ già vạch yếm bắt rận vừa thì thầm
kể lể những chuyện xưa kia hay thuật cho nhau nghe những cái nhỏ mọn
nhất, dễ được nhất, như có vài bộ quần áo nâu dày, một vài đồng bạc làm
vốn chợ búa lần hồi, một chuồng lợn nhỏ vài ba con, một ổ gà mắn đẻ.
Cai trại và tù nhà giàu ngồi riêng biệt. Họ xõa tóc ra cho bọn con gái
nhổ tóc sâu, tuốt trứng và chấy. Mùi trầu cau đậm đà ở miệng họ nhai rất
ngon lành phả ra làm nhiều kẻ phải nuốt nước miếng.
Hôm nay là ngày 27 tháng chạp. Những tù đàn bà hiền lành kia vẫn
yên lặng như mọi ngày trong mấy tường đầy mảnh chai và thủy tinh. Ban
chiều tiếng pháo thưa thớt ở đâu đây vẳng lên. Nhưng mơ hồ quá, họ có
nghe thấy không?
28 THÁNG CHẠP
