nào kẻ nhổ bậy ra nhà, nào hút thuốc lào để vương tàn đóm, bã thuốc, nào
ăn uống cá mú để dây dính nhớp nhúa. Kết cục, hắn gằn tiếng nhắc đi nhắc
lại rằng “điều luật thứ nhất” trong nhà thương là giữ vệ sinh mà hắn là kẻ
phải chịu trách nhiệm tất cả với ông xếp, với các thầy ký, và ông xếp cùng
các thầy ký chỉ nghe hắn “bô” mỗi một câu là lập tức tống cổ hết kẻ nào
không chịu vâng theo ra khỏi nhà thương...
Tất cả đều im lặng. Người thần mặt ra, người lấm lét nhìn, kẻ luống
cuống ngồi vào chỗ, có kẻ lập cập đón lấy chiếc chổi của hắn quét và giục
các bạn ốm xếp dọn. Họ bị sợ hãi, khủng khiếp như thế không phải bấy giờ
mà đã nhiều quá rồi, lâu quá rồi. Họ là những người chỉ có hai bàn tay
xương xẩu, liều thân lên đất rừng rú để cố kéo cái đời khốn khó mà no, đói,
rét, sống, chết đều mặc số phận định đoạt cho thế nào được thế nấy. Họ
gồm có bẩy người, không kể Chúc. Một người đi phu làm đường, một
người đốt củi, một người đóng gạch, một người phụ bếp, hai người cu ly xe
bò và một người đã mấy năm nay chỉ ốm hết nằm ở nhà thương, nằm ở chợ
tỉnh lại lần vào ăn xin ở các lán bè, các lán mỏ.
Trong cái cơn sấm sét của tên tù, vẻ mặt bẩy người nọ xanh xám, hốc
hác thêm, sau đó, họ càng phờ phạc, lờ ngờ. Nhưng thế hay hơn thế nữa,
hắn cũng không thể làm nẩy ra cho hắn một xu nào, một vật gì. Trừ phi họ
chết, chịu để hắn lôi xuống nhà xác thì những manh quần, tấm áo, cái dây
lưng, đôi giầy vải - những của cuối cùng của họ kia - mới đành rời bỏ.
Cả buổi sáng hôm ấy, mặt trời đầu tháng hai hé nở, nắng vàng lấp
lánh, cảnh vật tươi mát bao la, mà Chúc thấy khó thở vô cùng. Bao nhiêu
cảm xúc và bao nhiêu ý nghĩ của Chúc đã sôi lên thành những đau xót và
hằn học. Chúc chẳng còn thiết trông nhìn một vật gì mà chỉ cầu sao lại
được thiếp đi. Càng cố lắng tâm trí Chúc càng thấy nặng nề, đè nén. Mỗi
lúc cái chuỗi xích to và ngắn đeo ở cổ chân Chúc va chạm nhau, kéo giật
bước chân Chúc lại là Chúc lại lắc đầu, thở dài. Chúc ngồi rũ xuống giường
rất lâu rồi ngước mặt lên, choáng váng, buồn bã.
