"Về Nam Định! Lại trở về Nam Định! Xứ ủy đã nghị quyết rồi!..."
Trong khi Chấn nắm chặt bàn tay Tô như không muốn rời ra và Chấn
muốn ôm lấy Tô để hôn mấy cái từ giã mà không dám, thì những ý nghĩ
trên kia càng cuộn lên trong đầu Chấn. Tô lắc lắc tay Chấn, cười:
- Thôi cậu đi nhé. - Và Tô nhắc lại lần nữa - Nhớ nhà cụ Vân ở trong
ngõ; trước nhà có búi chuối; đầu ngõ có hàng thợ cạo. Từ hai mươi đến hai
mươi nhăm thì có người đến liên lạc.
Tô miết miết lại tay Chấn. Chấn nhìn theo Tô, lại trông trước trông sau
rồi nhảy lên xe đạp. "Về Nam Định! Lại trở về Nam Định!"... Gió lộng, tai
Chấn càng ù ù...
Với Chấn, Chấn định về Bắc Ninh hay lên Bắc Giang. Tuy ở những
nơi đây Chấn không có ai thân thích nhưng thế lại dễ hoạt động. Vừa đỡ lộ,
vừa nhỡ có bị khủng bố thì không để ai phải lo lắng buồn phiền vì mình.
Nhất là để mẹ phải đau khổ, chạy vạy! Còn ở Nam Định, Chấn có mẹ, có
họ hàng, bà con quen thuộc, lại còn những bạn học cũ, tuy tiện cho đời
sống của Chấn nhưng với Sở mật thám, nhất là với thằng phán Bảo cáo già
kia thì đó lại là những dây dợ để nó dùng giam chân Chấn và có khi tố giác
Chấn, làm lưới bẫy cả Chấn nữa.
Chấn đã học ở Nam Định từ lớp bét đến lớp nhất. Nếu như không có
chú Chấn thì mẹ Chấn cũng chạy cho Chấn vào làm nhà Máy sợi, ở đây bà
vừa có nhiều người làng, vừa có nhiều chị em bà con giúp đỡ. Thành phố
Nam Định tuy nhỏ nhưng cũng nhiều nhà máy. Nguyên nhà Máy sợi đã
ngót vạn công nhân. Nhà Máy rượu, Máy tơ, Máy chiếu và anh em khuân
vác bến tàu thủy cũng đến hai ba nghìn. Học sinh cũng đông lại có nhiều
truyền thống cách mạng. Ngày để tang cụ Phan Chu Trinh, từ trường Thành
chung có những học trò đã có con, chữ Tây còn giỏi hơn cả những cẩm, sen
đầm, mật thám, đến cái trường chỉ có một lớp bét với một cụ giáo đã bảy
mươi tuổi dạy nhờ gian đình trong ngõ hẻm... tất cả đã bãi khóa, đi mét tinh
