lên, trộn theo. Bãi than xỉ ở cạnh đường phố và cạnh đầm nước nóng nhà
điện phía sau ngõ nhà Sấm, vừa chang chang nắng vừa ngun ngút khói bụi,
càng đông thêm những người sàng than, nắm than. Toàn là đàn bà trẻ con.
Hai đứa con gái lớn và thằng con thứ ba nhà Sấm cũng chen chúc ở đây.
Chẳng đứa nào có cái nón cái mũ ra hồn cả. Đứa đội cái mê nón cũ của mẹ.
Đứa cắm một cành cây buộc mảnh giấy bao xi măng để che đầu. Đứa bện
mấy cành dâm bụt kết trên đầu và phủ thêm một tàu lá chuối khô. Cũng
như những trẻ con các gia đình làm nhà máy, ba đứa nọ đãi than như thế để
cố kiếm lấy ngày hơn hào, đỡ nhà đong gạo và may lấy cái quần đùi, cái áo
may ô, chứ cũng chẳng dám ăn lấy xu bánh đúc hay xu chuối. Trong đám
nhặt than này, ba mẹ con nhà bác Gái mù ở cạnh nhà Sấm đem cả cơm đi
ăn, riêng người mẹ đã chẳng nghỉ trưa lại còn bắt đứa con gái lớn dắt bà
gánh một gánh than lên tận bến đò Xi măng để bán cho nhà hàng phở họ đã
cho vay tiền trước để mẹ con ăn gạo.
Sấm chợt nhìn bốn ống khói lò thân thuộc của Sấm. Cả bốn lò khói
đều trắng lóa, nghi ngút trong nắng chói. Sấm nghe những tiếng ầm ì rung
chuyển của khu nhà máy về chiều đương như rên, như xé và cũng như gầm
lên vì phải dốc sức ra cho chiến tranh. Phải! Nhà máy Xi măng của Sấm
không chỉ như rên như xé vì phải dốc sức ra cho cuộc chiến tranh kiếm lời
của đế quốc mà nó còn gầm lên để đón mừng ngọn cờ đỏ búa liềm từ năm
1930 đã xuất hiện và đúng mười năm sau, giữa lúc gọng kìm của thống trị
lại bắt đầu siết chặt, thì ngọn cờ lại vừa kéo lên. Không như năm 1930,
Sấm chỉ được trông thấy ngọn cờ chói rọi bay phần phật giữa khu Lò nung
và khu Máy điện. Cũng không như năm 1930 cùng lúc với những truyền
đơn những áp phích hô hào đấu tranh, Sấm chỉ được nhận, được đọc cái tờ
báo bằng khổ giấy học trò, chữ in thạch mờ nhòe cũng vẽ hình búa liềm lấy
ngay tiếng Ximoong làm tên báo. Ngày nay, chính tay Sấm đã kéo cờ lên,
và chính tay Sấm còn trao cờ cho những tổ viên của Sấm treo nữa. Truyền
đơn và áp phích bây giờ cũng làm thế. Nghĩa là Sấm không những được
hoàn toàn chủ động vận mệnh của mình, mà trước bão lốc đen tối của
khủng bố, Sấm còn được tham dự vào một tổ chức chiến đấu, đứng trong
