thợ ở máy điện, bạn già của mẹ Xim, giới thiệu. Sau cuộc đấu tranh này,
Xim được đi học hai lớp huấn huyện và được giao các công việc điều tra
tuyên truyền, vận động và tổ chức ở ba cơ sở anh chị em nhà máy.
Bác bạn già của mẹ Xim và cùng làm đại biểu trong cuộc đấu tranh ấy
với Xim đã chết. Sắp sửa đến giỗ ông cụ. Hôm kia Xim gặp người con gái
ông cụ làm ở Máy chỉ đi chợ nhà quê mua gạo, đỗ, gà, nhưng Xim không
dám gọi... Còn Chấn... người tù cộng sản đi đày về giác ngộ Xim và giới
thiệu Xim vào tổ chức kia, nay là người yêu của Xim, Xim thấy nhiều lúc
như lại ngồi ở trước mặt Xim, trong hội nghị ngay bên Tô và Tô thì nhiều
nét, nhiều vẻ sao giống Chấn thế?!
Đến cuộc đình công năm ngoái của nhà máy Xim lại ở trong ban lãnh
đạo bí mật. Không kể Tô, người của phong trào nhà máy còn lại, trong cuộc
đấu tranh sắp tới, nay chỉ còn Xim và Cao thợ máy nguội. Thằng chủ nhà
máy cũng định đuổi Cao từ năm kia. Nhưng Cao bị máy kẹp giập mất nửa
bàn tay trái, Cao phải xuống làm ở nhà kho chỉ được ăn có nửa lương, Cao
đã mấy lần đòi sở Thanh tra lao động can thiệp, đặc biệt là anh chị em nhà
máy nhất định không để chủ thải Cao, nên Cao vẫn đi làm. Cao được tổ
chức trước Xim, giờ là bí thư chi bộ nhà máy, mới được bổ sung vào thành
ủy.
... Kẻ bị bắt, bị tù, kẻ bị thải phải đi làm nhà máy khác, tỉnh khác...
phong trào tuy càng ngày càng bị khủng bố nhưng hàng ngũ cách mạng vẫn
cứ được thêm các chiến sĩ. Chị thợ trong ban vận động, tổ chức đình công
sắp họp với Xim kia chính là người bạn đứng máy cũ của Xim, Xim đã
tuyên truyền và giới thiệu tổ chức. Còn bác thợ đã có tuổi cũng sẽ vào ban
lãnh đạo đấu tranh là cậu họ Vy nhớn, cơ sở của Công hội đỏ từ năm
1930... Tiếng máy chạy lại sầm sập rầm rầm trong tâm trí Xim. Cả hai cuộc
đấu tranh trước, địa điểm họp của ban lãnh đạo bí mật và của các đại biểu
nhà máy ở ngay xóm thợ, cạnh nhà máy. Người đến họp còn mang cả các
báo công khai của Đảng và các sách mác xít đi đọc. Mấy người vừa mua
