bán, lường đảo, xâu xé của một bọn ngang nhiên làm đồ tể trước quần
chúng Pháp và cả thế giới, những công việc của chính phủ Đalađiê trước
kia trong vụ ký hiệp ước Muyních, và mới đây của chính phủ Râynô, việc
Pari tuyên bố bỏ ngỏ, việc đón quân đội phát xít Hítle kéo vào chiếm đóng
toàn nước Pháp... là chưa được gọi đúng chữ! Và những chữ ấy phải gọi là
tín nghĩa, là chính trực, là trung thành, là quang minh chính đại, là "chiến
thắng", là "làm quang vinh cho dân tộc Pháp", "cho lịch sử cách mạng
Pháp"?!
Tô đã nghĩ và toan hỏi lại Môê những câu trên đây. Nhưng Tô thấy
không nên đẩy Môê đến chân bức tường phát bí phát khùng, mà phải bình
tĩnh và kiên nhẫn tranh thủ thời gian lúc này xem xem bọn chúng sẽ giở ra
những mưu chước gì và định làm gì để rồi Tô liệu bề tìm cách bảo vệ cho
vợ chồng Sấm. Thấy Tô có vẻ trầm ngâm, Môê liền gật gù:
- Nhưng mà các ngài tối cao lãnh tụ Stalin và Môlôtốp của các anh
không thể tọa hưởng phú quý lâu dài mãi ở điện Cơremlanh đâu. Lừa lọc
sao được quân đội quốc xã với lãnh tụ cừ khôi là Hítle của họ? Và rồi kẻ
nào gieo gió thì phải gặt bão. Chỉ mai kia cơn bão táp khủng khiếp sẽ giội
lên đất Nga Xô viết. Cái đất mà các anh gọi là những "thành trì cách mạng
thế giới", là nơi nhân loại với giai cấp vô sản Nga đã thực hiện được giấc
mơ từ ngàn năm xưa của mình trên một phần sáu quả địa cầu. Cái xứ sở Xô
viết thiêng liêng của các anh ấy sẽ được nếm những hậu quả không sao
trước được của cái gọi là chiến thuật cách mạng của ngài Stalin, và các anh
sẽ được thấy thế nào là sự vững vàng của cái gọi là công cuộc kiến thiết xã
hội chủ nghĩa...
Tô vẫn im lặng.
"Nghĩa là nước Nga sẽ phải chứng kiến một cuộc "chiến thắng vẻ
vang" thứ hai như kiểu của Nã Phá Luân vĩ đại hoàng đế mà chúng mày tự
hào vô cùng chứ gì? Đây mới là bài học lịch sử thứ nhất. Còn bài học thứ
hai của cuộc đại chiến 1914 - 1918 nữa! Bài học và là chân lý của cuộc