này để ăn trừ bữa. Chấn vội quay lại lấy chiếc đĩa mẻ đựng hai chén và một
bát bằng sành đã cờn miệng để bớt lại khoai. Ông cụ liền ồ lên, rất giận dữ,
một tay vẫy vẫy, một tay giằng lấy cái rổ:
- Đồng chí mới này thế thì không ở đây được với tôi đâu!
***
Trong ánh nắng chiều vào tới chân cột nhà như thoáng có cả những
bóng mây trắng rải trên cửa sông và trên rặng núi ngoài kia. Gió càng to,
sóng càng tỏa, tiếng chim học trò ở các ngọn xoan trước nhà và trước ngõ
càng như nhạc rung. Bố Vy nâng cao thêm cánh liếp cho nắng vào nữa và
cũng để nhìn được xa hơn. Chấn ngồi ở góc trong cùng, phía ngoài là Xim.
Bố Vy bắt đầu cuộc họp. Anh nói trước hết với mọi người về địa điểm của
nhà cụ Hương Điếc đây. Cụ có hai con trai chưa vợ, một làm phu trong mỏ
than Vàng Danh, một ở nhà làm ruộng với cụ. Sáng nay anh đi củi. Con gái
lớn của cụ là vợ đồng chí cơ sở người chém chết ngựa của quan binh Nhật
đã bị bắn chết trước mặt bố Vy. Cả ấp có năm bếp, ba bếp khác là người
Nam Định ra cùng cấy ruộng chủ như cụ Hương Điếc. Ấp bên cạnh, xóm
ngoài và mấy xóm mấy ấp xung quanh, toàn những người Nam Định, Thái
Bình, Hưng Yên, đều cấy ruộng vỡ và ruộng chủ. Mấy nhà cũng có người
làm phu mỏ. Ấp nào xóm nào cũng có cơ sở tinh thần rất hăng, phát triển
được hơn năm nay, từ ngày được chỉ thị mới về chuyển mạnh hướng công
tác. Đây cũng như mấy vùng nông thôn mấy vùng giáp biển xung quanh
gần Hải Phòng, đang là địa bàn hoạt động để giữ vững mối liên lạc với Xứ
ủy và làm bàn đạp để Tổ chức chỉ đạo thành phố. Trong kỳ họp, nếu có
động thường thì báo bằng tiếng gọi gà cúc cúc. Động khả nghi thì huýt
"hâu hâu". Động phải giải tán thì xùy "chó chó" và chửi chó. Động khám
bắt thì đuổi "chó dại" từ ấp ngoài, xóm ngoài vào, từ ấp bên xóm bên sang,
với sào gậy gộc để ngãng trở. Các đồng chí cơ sở và thanh niên khỏe mạnh
đã được giác ngộ đảm nhiệm việc này. Lối thoát, một đường ra bãi sú rồi
vượt thuyền thúng ra cửa sông trốn sang núi; một đường theo liên lạc luồn
