HỆ THỐNG QUẢN LÝ ĐANG THỊNH HÀNH
Vào mùa xuân năm 1990, ngay sau khi viết và biên tập xong ấn bản
đầu tiên của Nguyên lý thứ năm và chuẩn bị xuất bản, tôi được Nhà xuất
bản Doubleday trao đổi về việc nên để ai viết lời nhận xét ở bìa sách. Là
một tác giả lần đầu tiên có sách được xuất bản, tôi chưa hề nghĩ đến việc
này. Sau khi suy nghĩ, tôi nhận thấy không ai có thể làm việc này tốt hơn
Tiến sĩ W. Edwards Deming, người được vinh danh trên toàn thế giới là nhà
tiên phong của cuộc cách mạng quản lý chất lượng. Tôi chưa từng thấy ai
có ảnh hưởng lớn như ông trong lĩnh vực quản lý. Nhưng tôi lại chưa từng
được tiếp xúc với Deming. Tôi ngại là một lá thư đề nghị như thế từ một
tác giả vô danh, lại nói về một lĩnh vực mà Deming không chuyên, sẽ
không được trả lời. May mắn là, qua mối quan hệ bạn bè quen biết lẫn nhau
từ công ty Ford, một bản thảo của tôi đã được gửi đến ông. Vài tuần sau đó
tôi đã hết sức ngạc nhiên khi nhận được một lá thư gửi đến nhà.
Đó là một lá thư ngắn được Tiến sĩ Deming gửi cho tôi. Đọc qua dòng
đầu tiên, tôi ngạc nhiên đến nín thở. Điều mà ông viết, về mặt nào đó, là
vấn đề mà tôi đã cố gắng nêu trong 400 trang viết của mình. Tôi rất bất ngờ
là ông có thể nắm bắt vấn đề nhanh chóng và rõ ràng đến thế ở độ tuổi của
mình (khi đó Deming đã gần 90 tuổi). Khi đọc toàn bộ nội dung ông viết,
tôi từ từ nhận ra ông đã làm rõ ra một lớp quan hệ sâu hơn, một công việc
lớn hơn những gì mà tôi đã hiểu trước đây:
Hệ thống quản lý đang thịnh hành của chúng ta đã và đang tàn phá con
người. Người ta được sinh ra với động cơ tự nhiên, sự tự trọng, nhân phẩm,
sự hiếu học, ý thích tìm hiểu. Những ảnh hưởng tàn phá con người bắt đầu
từ khi chúng ta còn là những cậu bé tập đi cho đến khi chúng ta vào đại học
