bồng : ngày xưa nhà vua sinh con trai thì dùng hai thứ ấy treo ra cửa cung,
nhân thế người ta mượn làm biểu-hiệu phái con trai chí ở bốn phương, như
cung tên bắn tung khắp bốn phương trời.
đai cân: bởi chữ cân đới, trỏ về phái quan chức mũ cao áo dài.
thanh vân: mây xanh, bước thanh-vân nói về công-danh bay nhảy.
loan hoàng: câu này đại ý như câu chữ nho : "Chỉ cức phi loan phượng sở
thê" nghĩa là khóm cây gai không phải chỗ đậu của loài chim loan-phụng,
Nguyên Cừu Hương đời Hán, mới bổ chức Đình trưởng, có người đàn bà
góa đến kiện đứa con ngỗ-nghịch là Trần Nguyên, Hương khuyên-bảo trở
về, rồi thân đến nhà, đem nghĩa lý hiểu bảo, Trần Nguyên cảm-đông nghe
theo, trở nên người con chí hiếu. Quan Huyện-lệnh là Vương Hoán khen
ngợi cất lên làm Chủ-bạ và hỏi: " Nhà ngươi không trị tội Trần Nguyên, lại
chịu khó đến khuyên bảo, chả cũng kém mất sự lập oai như giống chim cắt
với đàn chim nhỏ hay sao ? Hương thưa: "Giữ kỳ làm chim cắt, sao bằng
làm chim loan-phụng !" Vương Hán cười nói: "Vậy thì khóm cây gai (trỏ
vào chức chủ bạ) không phải chỗ đậu của chim loan-phụng !" Bèn đem tiền
lương tháng giúp cho Hương vào nhà Thái học, sau trở nên bậc đại tài.
[Back to the top]
tiếp lỵ: người thay chân, kế tiếp nhận chức.
lễ cách quan dân: bởi câu tục ngữ : quan dân lễ cách.
ái mộ: yêu-mến
Khấu quân: Câu này do tích Khấu Tuân đời Đông Hán làm quan Thái-thú
quận Dĩnh-xuyên, dựng nhà học-hiệu, đem văn-hóa dạy dân, sau Dĩnh-
xuyên có giặc, khấu Tuân đi tòng-chinh, lúc khải hoàn, Trăm họ đón đường
kêu xin để Khấu lưu nhậm một năm nữa. Vua Quang Vũ thấy dân tình
Trường xã, Dĩnh-xuyên như thế cũng ưng cho Khấu ở lại.
Huyện-tể: Chức chủ-tể trong một huyện, tức là Tri-huyện.
Miệng sàm dệt gấm thêu hoa: Câu này bởi câu trong Kinh Thi:
Thê hề phỉ hề,
thành thị bối cẩm,
bỉ trấm nhân giả,
