không dám nói thực, liền khai tên là Mục Vinh. Sau được Phùng-công đề
cử theo giúp việc quan Tuần-án Hà-nam là Châu Bá Phù. Châu thấy Mục
Vinh có tài văn-chương, mới cho chàng về quê học-tập để đi thi, viết thư
kín cho phu-nhân, định sẽ gả Vân-Anh cho chàng. Nhân thế Mai-sinh được
gặp Hạnh Nguyên ở nhà họ Châu, mới xảy ra những chuyện mất thoa và
ốm tương-tư rắc-rối buồn cười. Còn Xuân-sinh, sau khi bị cướp, lạc bạn lẻ-
loi, đã liều đâm đầu xuống sông tự tận. Nhờ được Ngư-bà cứu đem về nuôi
và hứa gả con gái là Ngọc Thư. Sau bỗng vì sự kiện-cáo, tình-cờ gặp Khâu
Đề-đốc - mới mạo tên là Khâu Khôi - lại đính hôn với Khâu tiểu-thư Vân
Tiên.
Lư, Hoàng phải tội; Mai, Trần hiển vinh
Hai người đi thi, Mục Vinh tức Mai sinh đỗ Trạng-nguyên, Khâu Khôi tức
Xuân-sinh đỗ Bảng-nhãn. Lư Kỷ ép gả con gái cho Khâu Khôi, chàng từ
chối đã có vợ không chịu lấy; Lư Kỷ giận bắt bỏ ngục, định sẽ vu tấu để
tội. Tin ấy làm cho các cống-sỹ khích-phẫn, họp nhau cứu Bảng-nhãn.
Nhân buổi sáng sớm, Lư Kỷ, Hoàng Tung vào chầu, chúng đón ngang
đường đánh xé. Khi được triệu vào đối chất, bọn cống sỹ tâu rõ sự lộng
quyền ức-hiếp của Lư, Hoàng. Vua Đường giao tòa Tam-pháp xét xử. Kết
cuộc hai gian-thần bị xử chém, Trần Đông Sơ được tha ra khỏi ngục và
được thăng trật. Mục Vinh, Khâu Khôi được phục họ tên và ban chức.
Mai-sinh được đi tuần thú thay vua, nhân tiện rước linh-cữu, đón mẫu-thân,
viếng mả Hỉ Đồng, cất Đồ Thân lên chức Huyện-quan, trị tội Hầu Loan,
cách chức Sử-công là phe đảng gian-thần. Báo ân báo oán xong, mới làm lễ
thành hôn với Hạnh Nguyên và Vân Anh. Xuân-sinh cũng làm lễ thành-hôn
cùng Vân Tiên và Ngọc Thư, hai nhà sum-họp trúc mai, càng sâu nghĩa bể,
càng dài tình sông!
Trong 7 hồi trên này, có thể chia làm 64 đoạn:
1/- Mở đầu.
2/- Mai bá Cao cùng con: Lương Ngọc.
3/- Thăng quan lai Kinh, Mai-công dặn vợ con.
4/- Mai-công dặn nha-lại.
