Beauharnais: Tướng ngưi Pháp sinh ở đảo Martinique (1760-1794) – là chồng bà Joséphine Tascher de la Pagérie, sau là hoàng hậu nước Pháp. (ND)
Voltaire, Anatole France: Hai văn hào Pháp nổi tiếng. (ND)
Hải hành ven bờ: là hoạt động vận chuyển của các con tàu giữa các cảng ven bờ của cùng một nước. Nói chung, tàu nước ngoài không được tham gia vận tải ven bờ trừ khi có sự
cho phép của nước sở tại. (BT)
Tên Brésil là bắt nguồn từ từ gốc Braise = Than hồng. (ND)
Du hành ở Italia, trong ngày 11 tháng Mười hai.
L’Ecole normale supérieur: Trường Cao đẳng Sư phạm, một trường đại học danh giá và nổi tiếng nhất của nPháp, có truyền thống vẻ vang, cho đến tận ngày nay. (ND)
Exotique – Chúng ta sẽ gặp lại nhiều lần từ này. Các từ điển Pháp-Việt thường dịch là “ngoại lai”, hoặc “xa lạ”, ngay từ điển Pháp cũng cắt nghĩa là “étranger” (xa lạ, khác lạ, ở
bên ngoài), cũng có khi nói đến nghĩa Tropique (Nhiệt đới). Exotique đúng ra là chỉ những gì liên quan đến các vùng đất “bên ngoài”, “xa lạ”, “ngoại lai” đối với nền văn hóa phương Tây,
và trước đây đối với họ đấy chính là những vùng nhiệt đới, nơi có những nền văn hóa của các dân tộc bản địa ít phát triển, thậm chí còn ở tình trạng dã man. Cũng trong ngữ cảnh đó, tính từ
exotique còn chỉ thói hám lạ, hám những vẻ lạ bên ngoài của các dân tộc mà phương Tây coi là còn lạc hậu so với nền văn hóa và văn minh của họ. Với ý nghĩa đó, tùy theo ngữ cảnh trong
sách này chúng tôi sẽ dịch là “ngoại lại”, “khác lạ”, “xa lạ”, “lạ xứ”, hay “hám lạ”, hoặc bằng cách phiên âm thành e-xô-tich. (ND)
Tên nước Brésil hay Brasil có thể gợi nghĩ đến các từ brasier (đốt cháy) và grésiller (rán lên). (ND)
Mallarmé: nhà thơ tượng trưng Pháp sinh ở Paris (1842-1898). (ND)
S.F.I.O: Đảng xã hội Pháp. (ND)
Kant: Triết gia nước Đức (1724-1804). (ND)
Ferdinand de Saussure: Nhà ngôn ngữ học Thụy Sĩ sinh ở Genève (1857-1913). (ND)
Sigmund Freud: Nhà tâm lý học người Áo (1856 - 1939) sáng lập môn Phân tâm học. (ND)
